Forum zegarów i zegarków
na Instagramie
skrót oznaczający model Rolexa Oyster Perpetual. (źródło)
narzędzie w kształcie chwytek (pincety) służące do obcinania końców kołków, np. po zakołkowaniu włosa.
zabiegi czynione w mechanizmach nowych zegarków dawnej produkcji, polegające na rozbieraniu mechanizmów, usuwaniu z nich ewentualnych usterek fabrycznych, jak np. ustalanie luzów, usuwanie zadziorów oraz mycie części w benzynie, składanie mechanizmów, smarowanie i regulowanie ich chodu. Obecnie obciąganie zegarków stało się zbyteczne, gdyż zegarki opuszczają fabrykę w stanie gotowym do użytku.
element napędu obciążnikowego, który pod wpływem siły ciężkości staje się źródłem energii napędowej dla mechanizmu zegarowego. W zegarach popularnych stosuje się obciążniki żeliwne w kształcie walca. W zegarach kukułkowych obciążniki są również żeliwne, lecz najczęściej mają kształt szyszki świerkowej w celu dopasowania ich do stylu rzeźbionej obudowy. Do zegarów szafkowych obciążniki wykonane są z blachy mosiężnej lub cienkościennej rurki i wypełnione metalem albo ołowianymi kulkami, których w miarę potrzeby można dodać lub ująć. Obciążniki do zegarów z naciągiem tygodniowym są większe i cięższe, dlatego w celu silnego umocowania haka przez cały obciążnik jest przeprowadzony pręt stalowy, nagwintowany na obu końcach. Metal obciążający na całej długości ma w środku otwór, przez który przechodzi pręt łączący denko dolne i górne. Na górny koniec tego pręta jest nakręcony mosiężny hak służący do zawieszania obciążnika. Wymiary obciążników są różne i nie odgrywają ważniejszej roli, ważny jest natomiast ciężar obciążnika, gdyż zadaniem obciążnika jest pokonanie wszystkich oporów mechanizmu i umożliwienie uzyskania prawidłowej amplitudy wahań regulatora. Ciężar obciążnika ustala się doświadczalnie. Obciążnik może być zawieszony bezpośrednio na końcu cięgna albo za pośrednictwem krążka. Jeżeli cięgnem jest struna, stosuje się zawieszenie na krążku.
elektrycznie napędzany przyrząd z wystającymi ramionami, na których umocowuje się naprawione zegarki, przede wszystkim z naciągiem automatycznym. Ciągły obrót i zmiana pozycji zegarka na obrotnicy imitują noszenie go na ręce. Po upływie doby sprawdza się chód zegarka i stan nakręcenia jego sprężyny napędowej.
metoda obróbki mechanicznej, podczas której następuje zmiana kształtu lub wymiarów przedmiotu bez ubytku materiału. Takie rodzaje obróbki bezwiórowej jak np. walcowanie, kucie, tłoczenie, wyoblanie noszą nazwę obróbki plastycznej. Wszystkie metale są mniej lub bardziej plastyczne, tak więc pod działaniem sił zewnętrznych nie tracą swej spójności, natomiast materiały nieplastyczne pod działaniem sił zewnętrznych tracą spójność i ulegają skruszeniu. Podatność metalu do trwałego odkształcenia jest jedną z jego cech charakterystycznych. Ważniejsze zabiegi obróbki bezwiórowej to: podłużanie (zob. wydłużanie), poszerzanie, spęczanie, zakrzywianie, skręcanie.
zabieg lub połączenie zabiegów cieplnych, pod wpływem których następują pożądane, trwałe zmiany struktury stopów metali, a wskutek tego także ich właściwości mechanicznych, fizycznych i chemicznych. Zmiany te zależą zawsze od temperatury i czasu nagrzewania. Obróbkę cieplną stosuje się do stopów metali, a nie do metali czystych. Największe zastosowanie ma obróbka cieplna do stali. Rozróżnia się trzy zasadnicze rodzaje obróbki cieplnej: hartowanie, odpuszaczanie i wyżarzanie.
obróbka mająca na celu utwardzenie albo zmiękczenie i odprężenie. Spośród stopów miedzi obróbce cieplnej w praktyce podlegają mosiądz i brąz. Utwardzenie miedzi i jej stopów osiąga się tylko obróbką plastyczną na zimno (walcowanie, kucie, ciągnienie). Zmiękczenie i poprawienie plastyczności miedzi i jej stopów osiąga się przez wyżarzanie (rekrystalizujące). Odprężanie osiąga się przez wygrzewanie i stosuje po walcowaniu lub przekuciu w celu wyeliminowania naprężeń wewnętrznych.
obróbka polegająca na nasyceniu węglem lub azotem powierzchniowej warstwy przedmiotu z miękkiej stali i zahartowaniu go. Po takim zabiegu powierzchnia przedmiotu jest twarda, a rdzeń pozostaje miękki i ciągliwy. Do tego rodzaju obróbki należy nawęglanie, azotowanie, cyjanowanie.
obróbka, podczas której zjawiskiem powodującym erozję są wyładowania elektryczne między dwiema elektrodami obrabiarki elektroiskrowej – anodą i katodą, zanurzonymi w ciekłym ośrodku, zwanym dielektrykiem (najczęściej jest nim nafta). Jedna z elektrod jest obrabianym przedmiotem, a druga - narzędziem. W zależności od przebiegu procesu obróbka elektroerozyjna dzieli się na elektroiskrową, elaktroimpulsową i elektrokontaktową. Metody elektroiskrowa i elektroimpulsowa są stosowane głównie do obróbki węglików spiekanych, stopów twardych i hartowanej stali, umożliwiają drążenie (zob. drążarka) i wycinanie otworów, grawerowanie itp. Metoda elektrokontaktowa jest mniej dokładna, najczęściej stosuje się ją do przecinania oraz zgrubnej obróbki powierzchni kształtowych. W wyniku obróbki elektroerozyjnej uzyskuje się powierzchnie o dużej dokładności wymiwrowej i małej chropowatości oraz skomplikowanych kształtach.
rodzaj obróbki, mającej na celu wykończenie powierzchni wykonanych przedmiotów. Do obróbki powierzchniowej zalicza się szlifowanie, polerowanie, matowanie, wytrawianie, malowanie, lakierowanie, emaliowanie, barwienia itp.
obróbka ultradźwiękowa daje wyniki podobne do wyników obróbki elektroerozyjnej (elektroiskrowej). Nie wymaga jednak przepływu prądu elektrycznego między narzędziem a obrabianym przedmiotem, dlatego tą metodą można obrabiać materiały nie przewodzące prądu, np. szkła, wyrobów ceramicznych, kamieni szlachetnych itp. W obrabiarce ultradźwiękowej wykorzystano zjawisko magnetostrykcji, tj. zmiany długości ciała pod wpływem zmian pola magnetycznego. Przetwornik magnetostrykcyjny obrabiarki przekazuje intensywne drgania mechaniczne o częstotliwości ponaddźwiękowej (zob. ultradźwięk) do narzędzia. Warstewka zawiesiny ściernej (cieczy lub pasty ściernej), znajdująca się między drgającym narzędziem a obrabianym przedmiotem, powoduje usuwanie z niego materiału odpowiednio do kształtu narzędzia. Metoda ultradźwiękowa jest stosowana do obrabiania i drążenia otworów i wgłębień (zob. drążarka) w materiałach twardych, takich jak stal hartowana.
obróbka polegająca na usuwaniu warstwy materiału – w postaci wiórów – z obrabianego przedmiotu. Skrawanie poszczególnych warstw metalu odbywa się w celu otrzymania żądanego kształtu i wymiarów przedmiotu oraz wymaganej gładkości jego powierzchni. Aby skrawanie przebiegało przwidłowo, powinny być spełnione co najmniej następujące warunki:
1) część robocza narzędzia skrawającego powinna być twardsza od skrawanego metalu oraz mieć odpowiednio ukształtowane ostrze
2) narzędzie i obrabiany przedmiot powinny się znajdować we wzajemnym ruchu (poruszać się może obrabiany przedmiot lub narzędzie skrawające)
Do obróbki wiórowej zalicza się toczenie, frezowanie, piłowanie, gwintowanie, przecinanie, wiercenie.
część zewnętrzna, chroniąca mechanizm przed zakurzeniem i innymi ujemnymi wpływami zewnętrznymi, w wielu przypadkach stanowiąca także element dekoracyjny. Obudowy dawnych zegarów to często dzieło artystyczne, odznaczające się pięknem i właściwościami stylu dawnej epoki. Do dziś zachowało się w muzeach i zbiorach prywatnych wiele zegarów antycznych z obudową w stylu gotyckim, renesansowym, barokowym, rokokowym, empirowym, secesyjnym. Są to szafkowe obudowy drewniane lub metalowe. Szafki drewniane wykonuje się obecnie tylko do zegarów bijących, w celu uzyskania dobrego rezonansu. Do chodzików wykonuje się je z tworzyw sztucznych, które są praktyczniejsze i tańsze. Obudowy do budzików są wykonywane z tworzyw sztucznych o różnych kolorach oraz z blachy stalowej, zabezpieczonej lakierem przed korozją, lub mosiężnej pochromowanej.
obwody elektryczne uzyskiwane na modułowych płytkach izolacyjnych metodami stosowanymi w drukarstwie – drukiem farbą zawierającą srebro i wypalaniem płytki pokrytej folią metalową, wytłaczaniem lub napylaniem ciekłego metalu. Metody te znacznie ułatwiają i przyśpieszają produkcję układów modułowych urządzeń elektrycznych w porównaniu z metodą łączenie elementów elektrycznych na płytkach izolacyjnych przewodami lutowanymi.
zjawisko występujące we współpracy widełek kotwicy z palcem przerzutowym w przypadku zbyt dużej amplitudy balansu, polegające na tym, że palec przerzutowy uderza o zewnętrzne boki widełek, powodując głośne stuki.
przyrząd zegarmistrzowski służący do ustalania długości dobieranego włosa. Zakładając balans z dobieranym włosem w przyrządzie, trzeba uchwycić włos w takim miejscu, aby ruchy ramienia balansu zostały zsynchronizowane z ruchami balansu kontrolnego, który przedtem trzeba nastawić na wymaganą częstotliwość wahnięć.
zabieg polegający na usunięciu z mechanizmu zegarka pola magnetycznego, jakie powstało w nim wskutek namagnesowania. Do odmagnesowania służy odmagneśnica.
urządzenie elektryczne do odmagnesowywania zegarków. W pracowniach zegarmistrzowskich są używane odmagneśnice elektryczne, w kształcie cewki, oraz odmagneśnice elektromagnetyczne, obudowane w kształcie prostopadłościennej kostki.
odpuszczaniem nazywa się zabieg cieplny, polegającyna nagrzaniu zahartowanej stali do odppwiedniej temperaatury, wygrzaniu jej w tej temperaturze, a następnie ochłodzeniu. Celem odpuszczania jest... zobacz więcej
ciecze rozpuszczające rdzę na stalowych częściach zegarów. Świeże plamy rdzy zmywa się naftą, bardziej zardzewiałe części trzeba czyścić środkami o silniejszym działaniu, których skład może być następujący:
odcinek osi lub wałka, na którym osadza się koło lub inny element wykonujący wraz z osią lub wałkiem ruch obrotowy.
ogniwo składające się z dodatniej elektrody węglowej z kapturkiem metalowym i zaciskiem oraz ujemnej elektrody cynkowej. Elektrolitem jest roztwór salmiaku (chlorku amonowego), a depolaryzatorem dwutlenek manganu. Ogniwo Leclanche’go może być mokre lub suche.
W ogniwie Leclanche’go mokrym elektrolit będący w stanie ciekłym znajduje się w szklanym naczyniu – co pewien czas uzupełnia się roztwór elektrolitu przez dolanie wody destylowanej.
W ogniwie Leclanche’go suchym elektrolit znajdujący się w stanie zagęszczonym mieści się w naczyniu cynkowym, będącym elektrodą ujemną. Całość jest umieszczona w impregnowanym tekturowym pudełku.
źródło prądu elektrycznego stałego, w którym energia elektryczna powstaje kosztem energii reakcji chemicznej (ogniwo galwaniczne) lub promieniowania elektromagnetycznego (ogniwo fotoelektryczne). Zespół ogniw elektrycznych połączonych szeregowo nazywa się baterią. Pojedyncze ogniwa elektryczne do zegarków przyjęło się również nazywać bateriami.
ogniwo elektryczne wytwarzające energię elektryczną w wyniku reakcji elektrochemicznych substancji ogniwa. Przemiany zachodzące w ogniwie galwanicznym są nieodwracalne. Ogniwo galwaniczne składa się z naczynia wypełnionego ciekłym lub zagęszczonym elektrolitem oraz depolaryzatorem. W elektrolicie są zanurzone dwie elektrody, wykonane z materiałów różnych pod względem chemicznym. Często jedną z elektrod jest metalowe naczynie. Jedna elektroda ładuje się ujemnie, a druga dodatnio – zatem powstaje między nimi napięcie. Obecnie najbardziej rozpowszechnione są ogniwa bursztynowo-cynkowe. Elektrodą dodatnią jest w nich pręt węglowy z kapturkiem metalowym, zanurzony w elektrolicie – zagęszczonym roztworze salmiaku (chlorku amonowego). Pręt węglowy, otoczony woreczkiem zawierającym dwutlenek manganu, i elektrolit są umieszczone w naczyniu cynkowym stanowiącym elektrodę ujemną. Są produkowane różne rodzaje ogniw galwanicznych w kilku znormalizowanych wielkościach.
elektrochemiczne źródło napięcia, wytwarzające napięcie w wyniku procesu elektrochemicznego i będące w stanie oddawać powstałą energię w postaci prądu.
elektrochemiczne źródło napięcia akumulujące energię elektryczną w wyniku procesu elektrochemicznego (zob. akumulator elektryczny).
fizyk niemiecki, odkrywca zależności między prądem, napięciem i rezystancją, zwanej prawem Ohma.
odstęp czasu między dwiema kolejnymi identycznymi fazami ruchu regulatora. Czas trwania jednego wahnięcia regulatora jest równy połowie okresu. (źródło)
Fabryka zegarków. Omega, wraz z firmą Longines, jest naczelnym członkiem szwajcarskiej instytucji Swiss Timing, której zadaniem jest chronometraż sportowy. (źródło)
przyrząd pomiarowy elektryczny (zob. miernik elektryczny), służący do bezpośredniego lub pośredniego mierzenia rezystancji (oporności) elektrycznej w omach.
otwór na tarczy zegarka, przez który można podziwiać balans zegarka podczas pracy.
jest to część procesu technologicznego, wykonywana przez jednego lub kilku pracowników na jednym stanowisku roboczym bez przerw na inną pracę.
z franc. chaton. Oprawa kamienia łożyskowego zegarka. Jej istnienie było spowodowane potrzebą precyzyjnego osadzenia kamieni w płycie i mostkach mechanizmu. Wykonana w sposób dekoracyjny jest jego ozdobą. (źródło)
dawny, obecnie nie stosowany, sposób osadzania kamieni łożyskowych w płytach i mostkach zegarków.
fabryka zegarków. (źródło)
to zbiór trzech wyjątkowych komponentów tworzących wspólnie organ regulacyjny zegarka mechanicznego. Układ ten chroniony jest potężną liczbą 17 patentów, i przynosi (według zegarmistrzów i konstruktorów Patka) cały szereg wymiernych korzyści, poprawiających precyzję pracy, wydajność i wreszcie wydajność energetyczną, czyli po prostu mniejsze zużycie energii, przekładające się na dłuższą rezerwę chodu danego kalibru. (źródło)
urządzenie do wytwarzania i utrzymywania drgań elektrycznych lub mechanicznych. Rezonator, połączony z urządzeniem podtrzymującym jego drgania.
wzorzec częstotliwości o bardzo dużej dokładności, w którym wykorzystano drgania wewnątrzatomowe pierwiastka, np. cezu, rubidu lub wodoru. Częstotliwość drgań wewnątrzatomowych nie podlega żadnym wpływom zewnętrznym, dlatego na wyjściu teoretycznie jest ona stała. Rozróżnia się trzy typy oscylatora atomowego
urządzenie mające zwykle kształt widełek o dwóch ramionach symetrycznie ukształtowanych i nastrojonych na tę samą częstotliwość drgań. Jeżeli wprawi się w ruch widełki to będą one drgać symetrycznie, jednocześnie zbliżając się lub oddalając od siebie. Częstotliwość drgań kamertonu zależy od długości i kształtu ramion oraz własności materiału z którego jest wykonany. Częstotliwość drgań kamertonu stosowanego w zegarkach wynosi najczęściej 360 Hz, a jego całkowita długość ok. 25 mm. Kamerton jest przymocowany np. dwoma wkrętami do płyty zegarka. Na końcach widełek są zamocowane magnesy, które wchodzą do cewek, przytwierdzonych do płyty zegarka. Masa kamertonu jest pobudanan do drgań impulsami elektrycznymi. Do zasilania stosuje się baterie zegarkowe.
urządzenie elektroniczne utrzymujące własne i stałe drgania elektryczne, wytwarzane w rezonatorze kwarcowym. Składa się z płytki kwarcowej i układu pobudzającego. Pobudzanie oscylatora kwarcowego do drgań odbywa się na zasadzie zjawiska piezoelektryczności. Płytka kwarcowa... zobacz więcej
przyrząd umożliwiający obserwację lub pomiar przebiegów zmiennych w czasie (drgań) na ekranie lampy oscyloskopowej . W praktyce są stosowane różne rodzaje oscylatorów – w zależności od jakości i ilości uzyskania potrzebnych danych. Oscylator elektroniczny jest wyposażony w urządzenia do wzmacniania kontrolowanych przebiegów oraz generator do wytwarzania odpowiednio ukształtowanych napięć odchylających strumień elektronów, tzw. generator podstawy czasu (częstotliwości). Oscylator obserwacyjny umożliwia jedynie obserwację jakościową wartości wielkości elektrycznych. Podczas naprawy zegarów elektrycznych oscylator umożliwia sprawdzenie czasu przerwy i drgania styków, działania dławików, czasu trwania zetknięcia styków w milisekundach, funkcjonowania tranzystorów itp.
płaska płytka z kamienia naturalnego (korundu, kwarcu) lub sztucznego (węglika krzemu, elektrokorundu), służąca do ręcznego szlifowania hartowanej stali. Nierówną powierzchnię osełki szlifierskiej wyrównuje się kawałkiem pumeksu lub piaskowca, polewając często wodą. Po wyrównaniu osełkę szlifierską trzeba zmyć wodą za pomocą szczotki, aby usunąć z niej luźne ziarna materiału ściernego.
narzędzie lub przyrząd zegarmistrzowski do otwierania kopert zegarkowych. Są stosowane trzy rodzaje otwieraka kopert.
końcówka serii lub też sklep fabryczny.
usuwanie zadziorów z krawędzi wywierconych otworów oraz przytępianie lub ścinanie tych krawędzi. Do owiercania służą takie same narzędzia, jak do nawiercania lub pogłębiania.
charakterystyczna bransoleta z płaskich ogniw, często w pełni szczotkowanych. Opatentowana przez Rolexa w 1947 roku, z początku w wersji "rivet" czyli z widocznymi nitami na bokach ogniw, później z doginanej blachy, następnie z pełnych stalowych ogniw. Design bardzo często kopiowany/stosowany przez innych producentów, mimo to głównie kojarzony właśnie z Rolexem. (źródło)
w 1926 roku Rolex wprowadza wodoodporną i "brudoodporną" kopertę typu Oyster. Nazwa z angielskiego oznacza "ostrygę" - jak głosi plotka, nazwa ta przyszła do głowy H. Wilsdorfowi, gdy na wystawnym przyjęciu natrudził się by otworzyć pewnego skorupiaka. Według wersji promowanej przez Rolexa - oyster case to pierwsza wodoodporna koperta na świecie. Co ważne, jej konstrukcja była możliwa m.in. dzięki zakręcanej koronce, której patent został wykupiony od Paula Perregaux i George'a Pereta w 1925. Dziś typowym przykładem koperty oyster są chociażby obłe i charakterystyczne koperty stosowane w Rolexach Datejust czy Day Date (także w Tudorach Oyster Prince'ach), jak również bardziej sportowe koperty w modelach Submariner, Sea Dweller itd. (źródło)
w 1926 roku Rolex wprowadza wodoodporną i "brudoodporną" kopertę typu Oyster. Nazwa z angielskiego oznacza "ostrygę" - jak głosi plotka, nazwa ta przyszła do głowy H. Wilsdorfowi, gdy na wystawnym przyjęciu natrudził się by otworzyć pewnego skorupiaka. Według wersji promowanej przez Rolexa - oyster case to pierwsza wodoodporna koperta na świecie. Co ważne, jej konstrukcja była możliwa m.in. dzięki zakręcanej koronce, której patent został wykupiony od Paula Perregaux i George'a Pereta w 1925. Dziś typowym przykładem koperty oyster są chociażby obłe i charakterystyczne koperty stosowane w Rolexach Datejust czy Day Date (także w Tudorach Oyster Prince'ach), jak również bardziej sportowe koperty w modelach Submariner, Sea Dweller itd. (źródło)
nazwa nadana gumowej bransolecie, która miała swoją premierę w 2015 roku (pojawiła się na Rolexie Yacht-Master 40). (źródło)
zabezpieczenie zapięcia bransolety przed otwarciem.
jak się okazuje Rolex przez pewien czas produkował zegarki kwarcowe (tak, część z oryginalnych Rolexów kryje w swoich trzewiach baterie). Pierwszym takim zegarkiem był model zwany Texan (Rolex ref. 5100), którego serce stanowił mechanizm Beta 21. Miał on na tarczy tylko napis Rolex i Quartz, co dziś przywodzi na myśl najbardziej niechlujne podróbki. Późniejsze modele z mechanizmami kwarcowymi posiadały nazwę Oysterquartz. (źródło)
sztywna część maszyny lub mechanizmu, na której są osadzone inne części, wykonujące wraz z nią ruch obrotowy lub wahadłowy. Oś ruchoma konstrukcyjnie niczym nie różni się od wałka. Zasadnicza różnica między osią a wałkiem polega na tym, że oś jest narażona tylko na zginanie, a wałek podlega zginaniu i skręcaniu, gdyż przenosi moment skręcający. W zegarmistrzostwie nazywa się osią także i te wałki, na których są osadzone koła i zębniki.
wałek, na którym jest osadzony balans. W budzikach popularnych i chodzikach z wychwytem kołkowym oś balansu jest gładkim wałkiem stalowym z czopami stożkowymi i wycięciem dla przejścia widełek kotwicy. Oś balansu w zegarkach z wychwytem szwajcarskim ma kilka podtoczeń i odsadzeń oraz dwa bardzo cienkie czopy lejkowe pracujące w łożysku kamiennym (zob. łożysko kamienne wzdłużne).
główna oś mechanizmu zegarowego obracająca się z prędkością 1 obrót/h. Na osi minutowej znajduje się zębnik minutowy, stanowiący zwykle z nią jednolitą całość, a na stoczonej części zębnika jest zanitowane koło minutowe. Bezpośrednio na czopie osi minutowej lub na tulejce ćwiertnika wciśniętego na ten czop osadza się wskazówkę minutową.
oś przekładni napędu z tygodniową rezerwą napędu. Na osi napędowej jest osadzone koło napędowe zazębiające się z zębnikiem minutowym.
element urządzenia naciągowo-nastawczego zegarka, na którym jest umocowany nastawnik (zob. naciąg sprzęgnikowy). Nastawnik (tiret) może być umieszczony na gładkim czopie osi nastawnika i dociśnięty sprężynką albo dokręcony nagwintowanym końcem osi nastawnika. Jeżeli oś nastawnika ma koniec nagwintowany, to na drugim, widocznym końcu ma nacięcie do wkrętaka, aby w celu wyjęcia wałka naciągowego można było odkręcić oś nastawnika o 2-3 obroty i uwolnić wałek. Jeśli widoczny koniec osi nastawnika jest gładki (bez nacięcia) lub ma małe zagłębienie, to w celu wyjęcia wałka naciągowego trzeba nacisnąć oś nastawnika, aby uwolnić wałek.
oś przekładni chodu obracająca się z prędkością 1 obr/min. Na osi znajduje się zębnik sekundowy, stanowiący zwykle z nią jednolitą całość. Na czopie osi sekundowej osadza się wskazówkę sekundową.
oś przekładni chodu, na której jest osadzone koło wychwytowe współpracujące z paletami kotwicy. Zębnik wychwytowy stanowiący jednolitą całość z osią wychwytową jest napędzany przez koło sekundowe.
przyrząd zegarmistrzowski do sprawdzania bicia osiowego lub promieniowego balansu i kół zegarka. Są stosowane ósemki zwykłe i z ochraniaczami czopów przed ich uszkodzeniem.