Słownik pojęć

  • METAS (patrz: Certyfikat METAS)

  • MIR (patrz: Sława)

  • MOS (patrz: Układ scalony)

  • Macki

    pomocnicze narzędzie pomiarowe służące do porównywania wymiarów przedmiotu z wymiarami wzorca (modelu) lub przenoszenia wymiarów z jednego przedmiotu na drugi. Macki mogą być zwykłe lub sprężynowe.
    Podczas mierzenia mackami najpierw rozchyla się ich ramiona na odległość nieco większą niż mierzona wielkość, a następnie zmniejsza się tę odległość na tyle, aby wyczuwało się bardzo słabe tarcie macek o powierzchnie mierzone.

  • Macki dziesiętne

    macki dziesiętne zaopatrzone są w przedłużone ramiona poza połączenie przegubowe oraz w podziałkę milimetrową. Służą do bezpośredniego mierzenia przedmiotów z dokładnością do 0,1 mm. Rozwartość macek wynosi około 12 mm.

  • Macki sprężynowe

    macki połączone przegubowo za pomocą pierścienia sprężynującego. Precyzyjne rozstawienie macek ustala się pokręcaniem nakrętki.

  • Magnes

    element wytwarzający w otaczającej go przestrzeni pole magnetyczne.

  • Magnes ferrytowy, magnes tlenkowy

    namagnesowany element z ferrytu magnetycznie twardego. Odznacza się dużym natężeniem koercji oraz dużą rezystywnością, a także łatwością wytwarzania.

  • Magnes korekcyjny

    zwykle ferrytowy magnes trwały, służący do nastawiania (korekcji) czasu (godzin i minut) niektórych zegarków kwarcowych, np. Omega kal. 1600.

  • Magnes trwały

    magnes, który nie wymaga dostarczania energii do podtrzymania swojego zewnętrznego pola magnetycznego. Magnes trwały ma szerokie zastosowanie w elektrycznych urządzeniach i przyrządach pomiarowych.

  • Magnetoelektryczny napęd (patrz: Napęd elektryczny balansu)

  • Majak, Świerdłowsk, ZSRR

    fabryka produkująca zegary ścienne mechaniczne i elektryczne.

  • Malowanie

    nakładanie powłok z materiałów niemetalowych w dowolny sposób. Materiałami malarskimi są farby i lakiery. Cienka warstwa farby lub lakieru daje powłokę chroniącą metal przed korozją.

  • Manufaktura

    biorąc tylko pod uwagę etymologię słowa, manufaktura oznacza ręczne wykonanie. W dzisiejszym zegarmistrzostwie przyjmuje się, że status manufaktury posiada firma, która jest właścicielem i samodzielnie wykonała choćby jeden ze swoich mechanizmów. (źródło)

  • Marrison W.A.

    Anglik, w roku 1929 zgłosił patent na zegar kwarcowy.

  • Martwa sekunda

    sposób działania zegarków ze wskazówką sekundową, w którym wskazówka ta przemieszcza się o jedną sekundę co jedną sekundę. Określenie to zostało wprowadzone dla zegarków mechanicznych o takiej właśnie specjalnej konstrukcji. Mimo, że jest typową cechą dla działania zegarków elektronicznych ze wskazaniem analogowym, nie jest dla ich określenia używana. (źródło)

  • Marvin, La Chaux-de-Fonds, Szwajcaria

    fabryka produkująca zegarki.

  • Masa świecąca

    substancja nakładana na punkty cyfrowe tarczy i wskazówki zegarka, umożliwiająca odczytywanie czasu w ciemności; są stosowane dwa rodzaje m. ś.: „fosforowa”, która świeci tylko przez pewien czas po jej naświetleniu i „radioaktywna”, świecąca stale; do pobudzania luminescencji m. ś. dodaje się substancji radioaktywnej, która jest szkodliwa dla zdrowia; od roku 1961 stosuje się nie rad (Ra 266), lecz izotopy sztucznych pierwiastków promieniotwórczych, takich jak promet i tryt, które nie są tak bardzo szkodliwe. (źródło)

  • Maser

    przyrząd elektroniki kwantowej, wytwarzający lub wzmacniający promieniowanie elektromagnetyczne o częstotliwościach odpowiadających zakresowi mikrofalowemu, działający na zasadzie zjawiska wymuszonej emisji promieniowania w ośrodku czynnym. Zasadnicze elementy masera to ośrodek czynny, rezonator, separator.

  • Maser gazowy

    maser, w którym ośrodkiem czynnym jest strumień atomów lub cząsteczek, który po przejściu przez separator jest kierowany do rezonatora. Masery tego typu są wykorzystywane jako generatory i wzorce częstotliwości, gdyż sygnał wyprowadzony z rezonatora charakteryzuje się dużą stałością częstotliwości (zob. zegar atomowy).

  • Master Chronometer

    certyfikat Master Chronometer potwierdza odporność na działanie pola magnetycznego o sile 15000 gausów. Jest to certyfikat potwierdzający najwyższą jakość nie tylko mechanizmu, ale całego zegarka. Każda marka zegarmistrzowska może zgłosić swoje zegarki do procedury testowej zatwierdzonej przez METAS, aby uzyskać status Master Chronometer dla swoich produktów. Pierwszym w historii zegarkiem z certyfikatem Master Chronometer była OMEGA Globemaster.

    Zanim zegarek zostanie poddany próbie wydajności działania w polu magnetycznym realizowanej według kryteriów METAS, jego mechanizm musi przejść pozytywnie testy w Oficjalnym Szwajcarskim Instytucie Kontroli Chronometrów (COSC). Wraz z zegarkiem klienci otrzymają certyfikat z numerem identyfikacyjnym, który umożliwi im sprawdzenie, jak ich zegarek spisał się podczas każdej z prób.

    W procesie certyfikacji zegarek oceniany jest pod kątem ośmiu kryteriów:

    • Średnia dobowa precyzja wskazań zegarka
    • Funkcjonowanie mechanizmu certyfikowanego w COSC podczas ekspozycji na działanie pola magnetycznego o sile 15000 gausów
    • Funkcjonowanie zegarka podczas ekspozycji na działanie pola magnetycznego o sile 15000 gausów
    • Dokładność chodu zegarka po ekspozycji na działanie pola magnetycznego o sile 15000 gausów
    • Wodoodporność
    • Rezerwa chodu
    • Dokładność chodu zegarka przy 100% i 33% rezerwie chodu
    • Dokładność chodu zegarka w sześciu różnych pozycjach
    (źródło)

  • Master Co-Axial

    od roku 2014 w ten sposób Omega oznacza własne kalibry o właściwościach antymagnetycznych. (źródło)

  • Materiały polerskie (patrz też: Materiały ścierne)

    drobnoziarniste substancje mineralne, naturalne lub sztuczne, stosowane podczas polerowania.

  • Materiały ścierne (ścierniwa)

    materiałami ściernymi nazywa się rozdrobnione ciała stałe w postaci ziarn, służące jako materiał do szlifowania. Materiały ścierne stosuje się w stanie luźnym lub w postaci narzędzi ściernych.

  • Matowanie chemiczne

    proces usuwania połysku różnymi związkami chemicznymi, zależnie od rodzaju metalu. Przedmioty srebrne matuje się w roztworze kwasu siarkowego lub w roztworze kwaśnego siarczanu potasu z niewielkim dodatkiem nadmanganianu potasu. W tym roztworze, podgrzanym do temperatury wrzenia, zanurza się przedmioty na 10 minut, a po wygotowaniu wyjmuje je i płucze wodą.
    Przedmioty ze złota czerwonego matuje się w roztworze o składzie: 100g soli kuchennej, 100 g ałunu potasowego, 200 g azotanu sodowego i 4 litry wody destylowanej. Do tej kąpieli, podgrzanej do temperatury wrzenia, dodaje się kilka kropli stężonego kwasu solnego i zanurza w niej przedmioty zawieszone na srebrnych drutach. Po zakończeniu procesu przedmioty wyjmuje się z kąpieli i płucze najpierw w ciepłej, a następnie w zimnej wodzie.
    Przedmioty ze złota żółtego trudno matują się sposobem chemicznym, dlatego lepiej jest poddawać je matowaniu mechanicznemu.

  • Matowanie galwaniczne

    proces usuwania połysku przed złoceniem lub srebrzeniem przedmiotów, które przedtem należy pomiedziować. Przedmiot zanurza się na kilka sekund w kwaśnej kąpieli miedziowej, w czasie której miedź osadza się na jego powierzchni w postaci gruboziarnistej powłoki.

  • Matowanie mechaniczne

    proces usuwania połysku na szlifierce (zob. szlifowanie maszynowe) za pomocą drucianej szczotki lub w tzw. piaskownicach. Szczotki do matowania mechanicznego są wykonane z drutu zawsze twardszego od matowanego metalu. Do matowania srebra używa się szczotki z drutu stalowego, a do złota – z drutu mosiężnego. Druty szczotki powinny być długie. Krótkie dają połysk! Szczotka, umocowana na wałku szlifierki, powinna wykonywać 300-600 obr/min. Nie należy za silnie dociskać przedmiotu do szczotki – w jego powierzchnię powinny uderzać tylko końce drutów szczotki.

  • Matowanie/Matowienie

    proces polegający na usuwaniu połysku z powierzchni metalu (proces przeciwny do polerowania); w wyniku matowania na powierzchni metalu powstają mikroskopijne zagłębienia, które zapobiegają równomiernemu odbiciu promieni świetlnych. Matowa powierzchnia rozprasza światło, co daje piękne efekty dekoracyjne.. Matowieniu poddaje się najczęściej przedmioty z metali szlachetnych i nieżelaznych. Rozróżnia się matowanie:

    • chemiczne
    • galwaniczne
    • mechaniczne
    (źródło)

  • Mechaniczny wyłącznik zegarowy (patrz: Wyłącznik zegarowy)

  • Mechanizm bicia

    w zegarze bijącym, dodatkowy mechanizm zegara działający tylko podczas wydawania dźwięku, poza tym nieczynny. Jest włączany przez mechanizm chodu zegara, a zatrzymuje się samoczynnie po odpowiedniej liczbie uderzeń.

  • Mechanizm bicia grzebieniowy

    Mechanizm bicia wyróżniający się dwoma głównymi elementami:

    • grzebieniem
    • krzywką stopniową
    Współdziałanie tych elementów polega na tym, że krzywka umożliwia opuszczenie się grzebienia o tyle zębów, ile razy młotek ma uderzyć w danej godzinie.

  • Mechanizm bicia kwadransów

    mechanizm, który może być mechanizmem bicia zapadowym lub mechanizmem bicia grzebieniowym. Zwykle jednak do bicia kwadransów stosuje się mechanizm zapadowy, a do bicia godzin grzebieniowy. Zegar z biciem kwadransów i godzin składa się z trzech mechanizmów, umieszczonych razem między dwiema płytami. Rozmieszczenie osi i kół przekładni mechanizmu kwadransowego jest takie samo, jak mechanizmu godzinowego. Do włączania bicia kwadransów służy krzywka z czterema zębami, z których jeden jest dłuższy, włączający także bicie godzin.

  • Mechanizm bicia minut (patrz: Repetier zegarkowy)

  • Mechanizm bicia zapadowy

    mechanizm wyróżniający się głównym elementem odliczającym liczbę uderzeń, którym jest koło zapadowe. Bez wieńca zębatego w mechanizmie bicia zapadowym typu paryskiego, lub z wieńcem zębatym w mechanizmie bicia zapadowym typu szwarcwaldzkiego. Odliczanie polega na przesuwaniu się ramienia oporowego zapadnika po występach koła zapadowego, które są tym dłuższe, im więcej młotek ma uderzyć w gong - najdłuższy występ służy do wybijania godziny dwunastej. Istnieje kilka odmian mechanizmu bicia zapadowego z codziennym lub cotygodniowym naciągiem.
    Ich zaletą jest prosta konstrukcja i zatem łatwa produkcja, wadą zaś - łatwość pomylenia liczby uderzeń na daną godzinę podczas nastawiania wskazówek. Mechanizmy tego typu nie mogą spełniać funkcji repetiera.

  • Mechanizm bicia zapadowy typu paryskiego

    mechanizm o napędzie sprężynowym, stosowany w zegarach z tygodniową rezerwą napędu. Wieniec zębaty bębna napędowego napędza zębnik koła dodatkowego, które z kolei napędza zębnik koła bicia z osadzonymi w nim kołkami uruchamiającymi dźwignię młotka. Koło zazębia się z zębnikiem koła sercowego, w którym jest osadzony kołek, zatrzymujący się na haku zapadnika. Koło sercowe napędza zębnik koła zalotowego, które zazębia się z zębnikiem regulatora wiatrakowego. Połączenie mechanizmu chodu z mechanizmem bicia następuje co pół godziny przez dwa kołki włączające, osadzone w ćwiertniku. Podczas ruchu obrotowego ćwiertnika jeden z kołków podnosi koniec włącznika, którego drugie ramię, zakończone występem, odchyla jednocześnie podpórkę zapadnika. Na kilka minut przed wybiciem godziny, gdy ramię oporowe zapadnika zostanie nieco uniesione z wrębu koła zapadowego, a hak zapadnika wysunie się poza tor kołka sercowego, wtedy mechanizm zostaje uwolniony, lecz występ włącznika wchodzi w tym czasie na tor kołka zalotowego i zatrzymuje koło zalotowe, po wykonaniu przez nie około pół obrotu. Jest to zalot przygotowujący mechanizm do bicia. Powolny obrót ćwiertnika powoduje dalsze unoszenie włącznika, w wyniku czego ramię oporowe zapadnika wysuwa się zupełnie z wrębu koła zapadowego.

  • Mechanizm bicia zapadowy typu szwarcwaldzkiego

    mechanizm zwykle o napędzie obciążnikowo-łańcuchowym z codziennym naciągiem, stosowany w najprostrzych zegarach popularnych i kukułkowych. Jego działanie nie różni się zasadniczo od działania mechanizmu bicia zapadowego typu paryskiego, są jednak pewne różnice w konstrukcji. Włącznik, wykonany ze stalowego drutu, jest podnoszony przez kołek, osadzony w kole zmianowym. Kołki bicia są osadzone w wieńcu koła, które obraca się w lewo, więc dźwignia młotka nie jest podnoszona, lecz opuszczana w dół. Gdy kołek minie koniec dźwigni, młotek dociskany sprężynką uderza w gong od dołu. Podtrzymywacz opiera się o słupek, aby młotek nie tłumił dźwięku gongu. W kole sercowym nie ma kołka, lecz na osi tego koła jest osadzony krążek sercowy (krzywka), w którego wycięcie wpada zapadnik. Po uwolnieniu mechanizmu krążek sercowy podnosi zapadnik, dlatego koło zapadowe nie ma skośnych boków wrębów, jak to jest konieczne w mechanizmie typu paryskiego, lecz proste wycięcia w kołnierzu. Krążek sercowy utrzymuje zapadnik tylko podczas jednego uderzenia młotka. W czasie większej liczby uderzeń ramię oporowe zapadnika 9 opiera się na jednym z segmentów kołnierza koła zapadowego. Po wybiciu godziny ramię oporowe zapada we wcięcie kołnierza. Zatrzymanie mechanizmu następuje wskutek oparcia się kołka zalotowego o hak zapadnika.

  • Mechanizm bicia zegara wieżowego

    mechanizm należący do najstarszych. Pierwsze zegary nie miały tarcz ani wskazówek, lecz tylko mechanizmy bicia, które sygnalizowały poszczególne godziny. Zasada działania mechanizmu bicia zegara wieżowego jest taka sama jak mechanizmu bicia zegara domowego. Odliczanie uderzeń opiera się najczęściej na systemie zapadowym (zob. mechanizm bicia zapadowy), rzadziej na grzebieniowym (zob. mechanizm bicia grzebieniowy). Mechanizmy te różnią się jednak większymi wymiarami oraz masywniejszą konstrukcją, gdyż do podnoszenia ciężkich młotków uderzających w duże dzwony potrzebna jest znacznie większa energia – są to bowiem zegary publiczne, z których sygnalizacji korzysta czasem dość rozległa okolica. Urządzenie zapadowe mechanizmu bicia zegara wieżowego wykonuje większą pracę niż mechanizm chodu, dlatego musi mieć większy obciążnik. Lina, na której jest on zawieszony, musi być dłuższa, zwłaszcza gdy mechanizm wybija także półgodziny. W razie potrzeby stosuje się wielokrążki, aby zmniejszyć wysokość opadu obciążnika. (źródło)

  • Mechanizm budzenia w budziku

    Dodatkowy mechanizm zegara lub zegarka dający sygnał dźwiękowy w dowolnym, uprzednio nastawionym czasie. W mechanizmie budzenia znajdują się zespoły:

    • zespół nastawczo-włączający
    • urządzenie napędowe i przekładnia
    • wychwyt służący do napędu młotka
    • źródło dźwięku (zwykle dzwonek lub gong)
    • zastawka do przerywania sygnału.

  • Mechanizm budzenia w budziku naręcznym

    mechanizm zbudowany na takiej samej zasadzie, jak mechanizm budzenia z centralną wskazówką nastawczą. Włączanie mechanizmu budzenia następuje również między kołem godzinowym i kołem nastawczym, natomiast krzywkę włączającą zastępują trzy skośne występy na kole godzinowym. Występy te oraz odpowiadające im trzy otwory w kole nastawczym są rozmieszczone w różnych odległościach od wspólnej osi.

  • Mechanizm chodu

    zasadniczy mechanizm każdego zegara/zegarka mechanicznego odmierzający czas; w jego skład wchodzą zespoły: 1) regulator chodu, 2) wychwyt, 3) przekładnia chodu; 4) przekładnia wskazań, 5) urządzenie napędowe i naciągowe. (źródło)

  • Mechanizm chodu zegara

    zasadniczy mechanizm każdego zegara mechanicznego odmierzający czas. W jego skład wchodzą zespoły:

    • regulator chodu
    • wychwyt
    • przekładnia chodu
    • przekładnia wskazań
    • urządzenie napędowe
    • urządzenie naciągowe

  • Mechanizm chodu zegara wieżowego

    mechanizm składający się z takich samych zespołów, jak mechanizm chodu innych zegarów i spełniający takie samo zadanie. Różni się jednak znacznie większymi wymiarami i masywniejszą budową oraz tzw. napędem pośrednim wychwytu. (źródło)

  • Mechanizm chodu zegarka

    mechanizm odznaczający się małymi wymiarami oraz różnymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi poszczególnych zespołów. Mechanizm chodu zegarka ma napęd sprężynowy i regulator balansowy oraz bardziej skomplikowane urządzenie naciągowo-nastawcze.

  • Mechanizm impulsowy (patrz: Impulsator)

  • Mechanizm kurantowy (patrz: Kurant)

  • Mechanizm sygnalizujący

    dodatkowy mechanizm zegara, który w sposób akustyczny informuje o czasie. Do mechanizmów sygnalizujących należą:

    • mechanizm budzenia
    • mechanizm bicia
    • mechanizm grający i mówiący (zob. Zegar grający. Zegar mówiący)

  • Mechanizm synchronizowany

    mechanizm chodu, którego regulator jest odpowiednio sterowany i przymuszany do zachowania stałości wahań przez generator o wyższej klasie dokładności. Generator synchronizujący powinien mieć stabilność pracy co najmniej o jeden lub dwa rzędy większą niż mechanizm synchronizowany (zob. dokładność wskazań zegarów). Zasada działania mechanizmów synchronizowanych polega np. na tym, że wahania regulatora chodu zegara synchronizowanego są nieco wolniejsze (lub szybsze) w stosunku do czasu normalnego i co minutę są doprowadzane do właściwego czasu przez impuls pochodzący od dokładniejszego mechanizmu synchronizującego (zob. Zegar Shortta).

  • Mechanizm wkładkowy

    mechanizm chodu z regulatorem balansowym i napędem sprężynowym, wmontowany w blaszany bęben i zaopatrzony w tarczę i wskazówki. Mechanizm taki wkłada się do marmurowych lub drewnianych obudów stanowiących razem zegar biurkowy.

  • Mera-Piap (patrz: Zakład Pomiarów Czasu)

  • Mera-Poltik (patrz: Zakłady Mechanizmów Precyzyjnych oraz Chronos-Art)

  • Mercedes hands (wskazówki w stylu Mercedesa)

    kultowy zestaw wskazówek kojarzony typowo z Rolexem, występujący w sportowych modelach. Nazwę zawdzięcza wskazówce godzinowej, gdzie luma jest rozłożona równo między trzema ramionami, które w całości przypominają gwiazdę Mercedesa. Teorii dotyczących użycia tego konkretnego designu przez Rolexa jest wiele. Jedna z nich tłumaczy, iż ten typ pozwala na łatwe i trwałe rozłożenie większej ilości lumy na dużej powierzchni. (źródło)

  • Metalizacja natryskowa

    proces polegający na pokrywaniu przedmiotu ciekłym metalem za pomocą specjalnego przyrządu – np. pistoletu. Z dyszy pistoletu wylatuje silny strumień sprężonego powietrza, który porywa cząstki ciekłego metalu, roztopionego palnikiem acetylenowo-tlenowym, i przenosi je na metalizowaną powierzchnię.

  • Metelinwar

    stop używany do wyrobu włosów zegarkowych, odznaczający się prawie niezmienną sprężystością w różnych temperaturach, podobnie jak elinwar, ale jest niemagnetyczny.

  • Metron

    Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń Sp. z o.o. (źródło)

  • Miarka balansu

    przyrząd do sprawdzania długości osi balansu, np. od końca czopa do ramienia balansu.

  • Miarka czopów

    przyrząd do mierzenia średnicy czopów zegarkowych w setnych milimetrach. Miarka czopów może być szczelinowa lub otworowa.

  • Miarka sprężyn

    przyrząd do mierzenia grubości i szerokości sprężyn napędowych do zegarków oraz średnicy zwiniętej sprężyny.

  • Mido, Bienne, Szwajcaria

    fabryka zegarków.

  • Miech

    prymitywna dmuchawa ze skóry. Służy do podsycania ognia z węgla drzewnego, głównie podczas lutowania twardego. Miech umieszcza się pod stołem i naciska nogą. Powietrze przepływa z niego gumowym przewodem zakończonym metalową rurką.

  • Miechy w zegarze kukułkowym

    dmuchawy służące do doprowadzania powietrza do piszczałek, które wydają charakterystyczne dźwięki kukania.

  • Miedź

    pierwiastek chemiczny Cu. Metal o czerwonawym połysku. Topi się w temperaturze 1083°C. Miedź jest ciągliwa i kowalna. Po srebrze jest najlepszym przewodnikiem ciepła i elektryczności. W wilgotnym powietrzu pokrywa się patyną. Miedź tworzy stopy z różnymi metalami, spośród których najważniejsze to mosiądz i brąz. (zob. barwienie miedzi).

  • Miernik

    przyrząd pomiarowy w którym miarę wielkości określa jedno wskazanie ustalone np. przez położenie wskazówki względem podziałki.

  • Miernik elektryczny

    np. woltomierz, amperomierz, omomierz - przyrządy do pomiaru wielkości elektrycznych. Mierniki elektryczne działające na zasadzie magnetycznej można podzielić na:

    • elektromagnetyczne, w których ruchoma płytka z miękkiego żelaza podczas przepływu prądu staje się magnesem i przechyla wskazówkę.
    • magnetoelektryczne, w których ruchoma cewka umieszczona między biegunami magnesu trwałego podczas przepływu prądu jest przechylana wraz z umieszczoną na niej wskazówką przez bieguny tegoż magnesu.
    • elektrodynamiczne, w których ruchoma cewka jest odchylana wraz z umieszczoną na niej wskazówką przez prąd przepływający przez drugą cewką nieruchomą - lub odwrotnie.
    Tłumik powietrzny powoduje spokojne wychylanie i natychmiastowe zatrzymanie się wskazówki.

  • Miernik elektryczny uniwersalny

    przyrząd pomiarowy zbudowany tak, że służy do mierzenia dwóch lub więcej wielkości elektrycznych – zarówno prądu stałego jak i przemiennego. Miernik elektryczny uniwersalny ma zmienne zakresy pomiarowe, dzięki czemu są możliwe pomiary w szerokim zakresie wartości. Jest to przeważnie wielozakresowy przyrząd magnetoelektryczny prostownikowy.

  • Miesiąc gwiazdowy

    odstęp czasu wynoszący 27,32 doby, w jakim Księżyc dokonuje pełnego obiegu wokół Ziemi. (źródło)

  • Miesiąc kalendarzowy

    to 1/12 część roku zwrotnikowego, czyli 30 dni, 10 godzin, 29 minut, 3,8 sekundy. W praktyce przyjęło się liczyć miesiąc kalendarzowy po 30 lub 31 dni, a luty 28 lub 29 całych dni. (źródło)

  • Miesiąc księżycowy

    czas pomiędzy jednym nowiem a następnym. Wynosi on 29 dni 12 godzin i 44 minuty. (źródło)

  • Miesiąc synodyczny (definicja 1)

    jest to przedział czasu pomiędzy dwoma takimi samymi fazami Księżyca trwający 29 dni 12 godz. i 2,9 sekund; (stosowane są również inne kryteria przyjęcia tego przedziału czasu). (źródło)

  • Miesiąc synodyczny (definicja 2)

    odstęp czasu wynoszący 29,53 doby, w jakim Księżyc przechodzi pełną zmianę czterech swoich faz: nowiu, pierwszej kwadry, pełni i ostatniej kwadry. (źródło)

  • Migawka

    opóźniacz czasowy stosowany w aparatach fotograficznych. Umożliwia otwieranie obiektywu na uprzednio nastawiony odstęp czasu, zwykle wynoszący od 1/500 do 1 s.

  • Mikrometr (mikromierz)

    przyrząd pomiarowy służący do mierzenia małych przedmiotów z dokładnością do 0,01 mm.

  • Mikrometr (μm)

    jedna milionowa część metra (jedna tysięczna część milimetra).

  • Mikrosilnik synchroniczny

    mały silnik synchroniczny z wirnikiem o magnesach trwałych i kondensatorową fazą pomocniczą lub zwartym zwojem na biegunie stojana.

  • Mikroskop

    przyrząd optyczny dający bardzo duże powiększenia. Mikroskopem warsztatowym można mierzyć bardzo małe przedmioty przy powiększeniach kilkadziesiąt razy. W warsztacie zegarmistrzowskim są także w użyciu małe mikroskopy stereoskopowe, powiększające 10-60 razy.

  • Minuta

    1/60 część godziny. Jednostka czasu 60 razy większa od sekundy.

  • Minutnik (patrz: Ćwiertnik)

  • Minutnik

    czasomierz służący do mierzenia krótkich odstępów czasu. Ma zastosowanie w urządzeniach gospodarstwa domowego, w ciemniach fotograficznych itp. Po upływie określonego, uprzednio nastawionego czasu, daje sygnał akustyczny.

  • Missisipi (patrz: Kamień oliwiony)

  • Międzynarodowy układ jednostek miar

    układ jednostek miar nazywany w skrócie układem SI od pierwszych liter tej nazwy w języku francuskim (franc. Système international d’unités). Został opracowany i zalecony w roku 1960 na XI Generalnej Konferencji Miar. W Polsce został wprowadzony ustawą Rady Ministrów w roku 1966. Zaletą układu SI jest między innymi unifikacja jednostek miar przez ustalenie dla każdej wielkości tylko jednej jednostki, powiązanej – w sposób spójny – z jednostkami innych wielkości. (źródło)

  • Moduł

    elektroniczny układ scalony o dużej skali integracji, stosowany w zegarkach kwarcowych.

  • Moduł koła zębatego

    umownie wprowadzona wielkość podstawowa określająca wymiary uzębienia. Oznacza stosunek podziałki uzębienia p do liczby π (m=p/π). Moduły kół zębatych są znormalizowane.

  • Moletowanie (patrz: Radełkowanie)

  • Monobloc

    jednolity element (np. koperta zegarka) z jednego kawałka materiału.

  • Monopusher

    komplikacja chronografu z jednym, zintegrowanym w koronce przyciskiem do obsługi stopera.

  • Montaż mechanizmów zegarowych (patrz: Składanie mechanizmów zegarowych)

  • Mosiądz

    stop miedzi (55-85%) i cynku. Mosiądz o zawartości 33% cynku jest ciągliwy, można go walcować na zimno, ma czerwonożółtą (złotą) barwę, łatwo się poleruje. Mosiądz o zawartości do 48% cynku jest twardy, można go walcować tylko na gorąco, ma żółtą (złotawą) barwę. Z małymi dodatkami innych metali mosiądz jest używany do wyrobu płyt zegarowych, kół zębatych, sprężynek dociskowych i innych elementów zegarowych (zob. Nowe srebro, Tombak, Barwienie mosiądzu).

  • Mostek

    element szkieletu zegara lub zegarka z otworami łożyskowymi, wspierający się na płycie w dwóch miejscach. Stosuje się go do do łożyskowania bębnów, kół minutowych, pośrednich i sekundowych. Jest przykręcony do płyty co najmniej dwoma wkrętami i zabezpieczony od przesunięć kołkami ustalającymi (patrz. półmostek).

  • Mostek i półmostek ozdobny (kok)

    oprócz spełniania funkcji łożyska jest elementem zdobniczym zegarka, ochraniającym balans z włosem. Ręcznie rzeźbiony, starannie cyzelowany i złocony.

  • Mostek remontuaru (patrz: Płytka dociskowa)

  • Motor barrel (safety barrel)

    bardziej zaawansowany i przez to droższy mechanizm zabezpieczający zegarek na wypadek pęknięcia spreżyny, polegający na odwróceniu funkcji w „silniku” zegarka. (źródło)

  • Movement does not hack

    to oznacza, że mechanizm nie posiada funkcji zatrzymywania balansu podczas ustawiania czasu. A funkcja ta umożliwia dokładne zresetowanie wskazań godzinowych, minutowych i sekundowych ze wzorcem czasu. (źródło)

  • Mołnia, Czelabińsk

    fabryka zegarków

  • Mrugalski Zdzisław

    prof. Zdzisław Mrugalski ur. 22 kwietnia 1930 w Książu Wielkopolskim zm. 22 października 2017 w Warszawie – polski zegarmistrz i przedstawiciel nauk technicznych specjalizujący się w konstrukcji urządzeń precyzyjnych, mechanice precyzyjnej i mechatronice. (źródło)

  • Mudge Thomas (1715-1794)

    sławny zegarmistrz angielski, uczeń Georga Grahama. W roku 1757 wynalazł swobodny wychwyt kotwicowy, tzw. wychwyt Mudge’a, oraz pierwszy zastosował rubinowe palety i palec przerzutowy.

  • Mumetal

    stop niklu, żelaza, molibdenu oraz miedzi. Stop ten doskonale sprawdza się w ekranowaniu statycznych oraz wolnozmiennych pól magnetycznych, które trudne są do odseparowania przy użyciu innych metod. To rozwiązanie podnosi poprzeczkę aż do wartości 80000A/m. (źródło)

  • Młotek zegarmistrzowski

    narzędzie ręczne, składające się ze stalowego młotka i drewnianego trzonka. Zegarmistrz używa różnych młotków.

  • Naprawa budzików

    Podobnie jak w przypadku innych zegarów - wyszukiwanie przyczyny zatrzymania się mechanizmu lub wadliwego działania, jej usuwanie oraz czyszczenie mechanizmu i jego nasmarowanie. Zasadniczo naprawia się cały zegar, a nie tylko np. sam mechanizm budzenia. Jeszcze przed wyjęciem mechanizmu z obudowy bada się szczegółowo i wyszukuje jego wady. Najpierw sprawdza się, czy mechanizm chodu nie ma wad i usterek, a potem wyszukuje wady mechanizmu budzenia. Wady i uszkodzenia napędu, przekładni i wychwytu mechanizmu budzenia mogą być takie same, jak tych samych zespołów w mechanizmie chodu (zob. naprawa zegara). Wychwyt budzika to przeważnie wychwyt hakowy (zob. naprawa wychwytu hakowego) z kotwicą masywną lub wyginaną z grubej taśmy. Uszkodzenia wychwytu są rzadkie. Czasem zdarzają się wytarte palety lub zniszczone zęby koła wychwytowego, zwłaszcza gdy sprężyna napędowa jest za silna.