Słownik pojęć

  • B-EBE2000

    polepszanie odporności koperty. Podczas tego szczególnego etapu metal poddawany jest obróbce cieplnej, a następnie bombardowany elektronami. Proces ten znacznie zwiększa twardość i odporność na zarysowania stali nierdzewnej. W skali Vickersa twardość stali kopert Bremont osiąga wartość 2000Hv – około siedmiu razy większą od normalnej stali stosowanej w przypadkach zegarków. Technologia B-EBE2000 sprawia, że powłoki są średnio siedem razy twardsze i bardziej odporne na zarysowania niż standardowe powłoki antyrefleksyjne. (źródło)

  • Badanie mechanizmów zegarowych

    badanie polegające na wyszukaniu i ustaleniu przyczyn złego funkcjonowania lub zatrzymania się mechanizmów. Badanie szczegółowe jest konieczne wtedy, gdy nie widać wyraźnej przyczyny złego działania lub zatrzymania się zegara. Wyszukanie przyczyny usterki jest ułatwione, gdy zachowa się stałą kolejność badania poszczególnych zespołów.

  • Bain Alexander (1811-1877)

    Szkot, zegarmistrz z Edynburga; w roku 1841 skonstruował elektryczny zegar wahadłowy bez napędu mechanicznego i bez przekładni chodu; wahadło otrzymywało impulsy od elektromagnesu i nadawało ruch obrotowy przekładni wskazań.

  • Balans

    podstawowy element regulatora balansowego, wykonujący ruch obrotowy zwrotny wokół osi przechodzącej przez jego środek ciężkości, pod działaniem momentu sprężynki zwrotnej, zwanej włosem. Balans jest ukształtowany tak, aby jego masa była możliwie mała, a moment bezwładności – duży. W tym celu jak największa część masy balansu jest skupiona w jego wieńcu. Rozróżnia się balanse jednometalowe i dwumetalowe. Balans jednometalowe (rys. B.1.) są wykonywane z mosiądzu, niklu, brązu berylowego i innych stopów takich jak np. berydur, glucydur. Balans jednometalowy pracuje w połączeniu z włosem autokompensacyjnym (zob. włos ze stałą sprężystością). Balans dwumelalowy to balans kompensacyjny, który pracuje w połączeniu z włosem stalowym. (źródło)

  • Balans Glucydur

    w większości współczesnych wysokiej klasy zegarkach koło balansowe jest gładkie (bez śrub, obręczy). Brak śrub zapewnia równowagę pracy mechanizmu. Takie rozwiązanie ma również większą wydajność aerodynamiczną. Nazwę „Glucydur” nosi również stop berylu i miedzi (Czytaj też: Glucydur – stop)

  • Balans Guillaume’a (patrz: Balans kompensacyjny niskostalowo - mosiężny)

  • Balans aerodynamiczny

    balans który nie ma wkrętów wystających na obwodzie wieńca, dzięki czemu stawia mniejszy opór podczas wahań. Gdy jednak balans ma gładki wieniec, nie można nim regulować okresu wahań, więc wyrównoważenie balansu wymaga nawiercenia wieńca. (źródło)

  • Balans bimetalowy (patrz: Balans kompensacyjny)

  • Balans kompensacyjny

    balans pracujący zawsze w połączeniu z włosem stalowym. Zadaniem balansu kompensacyjnego jest wyrównywanie błędów chodu zegarka powstałych na skutek zmian modułu sprężystości włosa pod wpływem zmian temperatury. (zob. błąd temperaturowy). Jest to przeważnie balans z wieńcem bimetalowym, przeciętym w dwóch miejscach na obwodzie. Twórcą balansu kompensacyjnego był Pierre Le Roy Zbudowano kilka odmian balansu kompensacyjnego.

  • Balans kompensacyjny niklostalowo-mosiężny

    balans opracowany przez Charlesa Edwarda Guillaume’a (1861-1938) wynalazcę inwaru. Część wewnętrzna wieńca tego balansu jest wykonana ze stali niklowej o zawartości 44% niklu a część zewnętrzna z mosiądzu. Grubość części niklostalowej wynosi 3/7, a grubość części mosiężnej – 4/7 całkowitej grubości wieńca. Wieniec balansu tego typu, stosowanego w chronometrach, jest przecięty nie przy ramionach, lecz w połowie obwodu naprzeciw ramion.

  • Balans kompensacyjny stalowo-mosiężny

    balans skonstruowany i opatentowany w 1782 r. przez Arnolda J. Część wewnętrzna wieńca tego balansu jest stalowa, a zewnętrzna mosiężna.

  • Balans wiszący

    balans stosowany w zegarze ATMOS i zegarze rocznym. Jest zawieszany podobnie jak wahadło, lecz wykonuje ruch obrotowo-zwrotny wokół osi pionowej pod działaniem momentu długiej i wąskiej sprężynki zwrotnej, na której jest zawieszony.

  • Bao-Dai

    Rolex ref. 6062 z fazami księżyca, czarną tarczą i diamentowymi indeksami, który należał do ostatniego cesarza Wietnamu. Został sprzedany na aukcji za bagatela 5 060 427 dolarów, dzięki czemu przez długi czas był uznawany za najdroższego Rolexa na świecie. (źródło)

  • Bart Simpson

    generalnie jest to nazwa postaci ze znanej kreskówki, tutaj w odniesieniu do konkretnego modelu Submarinera ref. 5513. Nazywany tak ze względu na wygląd korony (logo) na tarczy, która kształtem przypominała "rogatą" żółtą głowę Barta Simpsona. (źródło)

  • Barwienie

    nadawanie barwy za pomocą różnych substancji, różnymi metodami. Barwienie metali polega na wytwarzaniu na ich powierzchni barwnych powłok najczęściej metodami chemicznymi. Powierzchnia metalu pod wpływem chemikaliów zamienia się w zwartą i nieprzepuszczalną powłokę tlenków o różnym zabarwieniu. Podstawowym warunkiem, jaki trzeba spełnić przed chemicznym barwieniem metali jest dobre przygotowanie powierzchni przez dokładne, oczyszczenie i odtłuszczenie szlifowanych lub polerowanych przedmiotów. Chemikalia użyte do barwienia powinny być dobrej jakości i przede wszystkim świeże. Do kąpieli używa się naczyń szklanych, emaliowanych lub kamionkowych. W niektórych przypadkach kąpiel należy podgrzać. Po zabarwieniu przedmioty trzeba dokładnie opłukać wodą w celu usunięcia resztek chemikaliów oraz wysuszyć w ciepłym powietrzu, po czym przetrzeć szczotką lub irchą. Zabarwioną powierzchnię pokrywa się lakierem caponowym lub woskiem rozpuszczonym w benzynie, co stanowi zabezpieczenie przed korozją. Uwaga – chemikalia używane do barwienia są trujące!

  • Barwienie aluminium metodą chemiczną

    kolor szary lub zielony uzyskuje się w roztworze sporządzonym z 20 g wodorotlenku sodowego i 10 g dwuchromianu potasowego w 1 litrze wody. Przedmioty zanurza się we wrzącym roztworze – najpierw występuje na nich kolor szary, który po dalszym gotowaniu przechodzi w jasnozielony. Na kolor czarny zabarwia się przedmioty aluminiowe w roztworze sporządzonym ze 100 g trójchlorku antymonu i 50 g podtlenku manganu w 1 litrze spirytusu denaturowanego.

  • Barwienie brązu metodą chemiczną

    kolor jasnozielony uzyskuje się w roztworze sporządzonym z 20 g azotanu wapniowego, 30 g chlorku rtęciowego i 30 gr siarczanu cynkowego w 1 litrze wody. Na kolor czarny zabarwia się brąz w takim samym roztworze jak miedź (zob. barwienie miedzi).

  • Barwienie metali szlachetnych metodą chemiczną

    barwienie polegające na tym, że pod wpływem odpowiednich związków chemicznych zmienia się barwa metalu lub bardziej uwidacznia właściwa barwa czystego metalu. Metale szlachetne barwi się częściej metodą galwaniczną, prostszą w wykonaniu i bardziej higieniczną (zob. galwanizcja).

  • Barwienie miedzi metodą chemiczną

    kolor zielony uzyskuje się przez pocieranie miedzianego przedmiotu szmatką umoczoną w roztworze 1000 g amcmaku z 200 g węglanu miedzi lub roztworze 10 g chlorku amonu, 30 g azotanu miedzi w 1 litrze wody. Barwienie można przyśpieszyć przez podgrzanie przedmiotu. Kolor czarny na miedzi można uzyskać przez zwilżenie jej roztworem sporządzonym z 10 g chlorku amonu, 20 g siarczku potasu rozpuszczonych w 1 litrze wody.

  • Barwienie mosiądzu metodą chemiczną

    kolor jasnobrązowy uzyskuje się przez zanurzenie mosiężnych przedmiotów w roztworze sporządzonym z 80 g chloranu potasowego i 150 g siarczanu miedziowego w 1 litrze wody. Na kolor ciemnobrązowy barwi się mosiądz przez wygotowanie w roztworze o składzie: 45 g siarczanu miedziowego, 20 g ałunu potasowego, 65 g octanu miedziowego i 1 litr wody. Kolor ciemnobrązowy mosiądz przybiera po długim gotowaniu w roztworze o składzie: 125 g triosiarczanu sodowego, 40 g octanu ołowiowego i 1 litr wody.

  • Barwienie srebra metodą chemiczną

    kolor szary uzyskuje się po zanurzeniu przedmiotu ze srebra w gorącym roztworze chlorku żelazowego (60 g) w 1 litrze wody. Po osiągnięciu żądanej barwy płucze się przedmiot w czystej wodzie i zanurza na ćwierć minuty w kąpieli składającej się z 10 g siarczanu ołowiowego i 70 g wodorotlenku sodowego rozpuszczonych w 1 litrze wody. Kolor czarny uzyskuje się po zanurzeniu w roztworze o składzie: 20 g siarczku potasu, 10 g węglanu amonowego, 80 g chloranu potasowego i 1 litr wody. Czernienie srebrnych przedmiotów jest spowodowane działaniem siarki na srebro.

  • Barwienie stali metodą cieplno-chemiczną

    barwienie stosowane jako ochrona przed korozją i jednocześnie jako zabieg dekoracyjny. Barwę niebieską uzyskuje się w wyniku ogrzewania, stalowego przedmiotu nad płomieniem lub w gorących kąpielach. Kąpiel do wywołania barwy niebieskiej można sporządzić w następujący sposób: w 1 litrze wody rozpuścić 140 g siarczynu sodu, w drugim naczyniu w 1 litrze wody – 35 g octanu ołowiu. Obydwa roztwory wymieszać i zagotować. Włożyć do przygotowanej kąpieli barwiony przedmiot i gotować aż do pojawienia się na nim barwy niebieskiej, potem wyjąć i wysuszyć w ciepłym powietrzu. Barwę ciemnoniebieską uzyskuje się w wyniku gotowania przedmiotu w oleju lnianym. Barwę brązową uzyskuje się po natarciu przedmiotu tłuszczem zwierzęcym lub olejem lnianym i wygrzaniu go w ciągu 1 godziny w temperaturze 200 – 400 °C. Po zabarwieniu przeciera się przedmiot do połysku kawałkiem miękkiego, bezsłojowego drewna. Na kolor czarny zabarwi się przedmiot stalowy po natarciu go surowym olejem lnianym i wygrzaniu nad nie dymiącym płomieniem lub grzejnikiem elektrycznym do temperatury ok. 400°C. Po wygrzaniu i ostudzeniu w powietrzu przedmiot należy przetrzeć nawoskowaną szmatką w celu nadania mu połysku.

  • Bateria elektryczna

    zespół ogniw elektrycznych połączonych w jednolity układ, stanowiący źródło energii elektrycznej. Przyjęło się nazywać baterią także pojedyncze ogniwo elektryczne jeśli spełnia ono funkcję niezależnego źródła energii do napędu zegara lub zegarka. Do zegarów stosuje się najczęściej popularne baterie suche, płaskie o napięciu 4,5 V, Iub okrągłe typu R14 lub R20 o napięciu 1,5 V. W zegarkach mają zastosowanie małe baterie (guzikowe, pastylkowe) różnej wielkości, o napięciu 1,35 V lub 1,55 V.

  • Bateria słoneczna

    bateria składająca się z pojedynczych ogniw fotoelektrycznych (zob. ogniwo elektryczne). Źródłem energii są fale elektromagnetyczne. Ponieważ źródło takie miałoby zmienną wydajność prądową z powodu nierównomiernego dopływu energii, stosuje się akumulator.

  • Batman

    postać ze świata komiksu, tutaj w odniesieniu do dwukolorowego bezela Rolexa GMT. Batmanem nazywamy te modele GMT których bezel jest czarno-niebieski czyli w barwach Człowieka Nietoperza. Tak samo określenie "Pepsi" i "Coke" oznacza kolory czerwono-niebieski i czarno-czerwony kojarzone ze znanymi napojami gazowanymi. (źródło)

  • Becker Gustaw

    Gustav Eduard Becker (ur. 2 maja 1819 r. w Oleśnicy, zm 14 września 1885 r. w Berchtesgaden) – niemiecki zegarmistrz i założyciel marki zegarów „Gustav Becker”. W roku 1850 założył w Świebodzicach pracownię zegarmistrzowską zatrudniającą kilku pracowników, wytwarzającą zegary wahadłowe ścienne i podłogowe; od roku 1892 pracownia ta przekształciła się w fabrykę. (źródło)

  • Becker Gustaw, Świebodzice

    fabryka, powstała w roku 1892 produkująca zegary bijące ścienne i podłogowe oraz budziki popularne. (źródło)

  • Becker und Reister Straubenhardt

    fabryka produkująca zegarki zdobnicze.

  • Beczułka (patrz: Sprzęgnik)

  • Benzyna

    najpraktyczniejsza ciecz do ręcznego czyszczenia zegarów i zegarków oraz końcowego płukania części w czyszczarce. Benzyna do czyszczenia powinna być lekka, szybko parująca i czysta, nie pozostawiająca na metalu osadu trudnego do usunięcia. Z benzyną należy obchodzić się ostrożnie, gdyż jest bardzo łatwo zapalna, wybuchowa i trująca. Opary benzyny mogą się zapalić nie tylko od otwartego ognia, ale także od iskry elektrycznej lub powstałej na ściernicy podczas szlifowania. Po ukończeniu czyszczenia i płukania części w benzynie pracownię trzeba koniecznie przewietrzyć.

  • Benzyniarka

    naczynie szklane z pokrywką, służące do niezbyt długiego przechowywania benzyny i mycia w nim części zegarkowych za pomocą małego pędzla.

  • Beryl (patrz: Brąz berylowy)

  • Bez czarny (patrz: Rdzeń bzu)

  • Bezel (luneta) (patrz: Pierścień koperty)

  • Bezpiecznik elektryczny

    element elektryczny, topikowy lub automatyczny, przerywający obwód prądu podczas zwarcia lub nadmiernego poboru prądu, dzięki któremu uzyskuje się zabezpieczenie urządzenia elektrycznego przed uszkodzeniem. Po przekroczeniu wartości nominalnej przepływającego prądu w bezpieczniku topikowym ulega stopieniu cienki drut topikowy co wymaga wymiany bezpiecznika na nowy, natomiast w bezpieczniku automatycznym pasek bimetalowy rozchyla się wskutek nagrzania i rozwiera styki, co chroni bezpiecznik przed uszkodzeniem.

  • Bezpiecznik kotwicy

    element sztywno związany z widełkami kotwicy, współpracujący z kołnierzem przerzutnika. Bezpiecznik kotwicy chroni przed tzw. wykotwiczeniem. Cztery rodzaje bezpieczników i sposoby ich przymocowania do widełek kotwicy przedstawia rys. B 10. Częste wady bezpiecznika kotwicy to niedostateczna długość i niegładkie ścianki zakończenia. Za krótki bezpiecznik kotwicy można posłużyć nabijakiem na specjalnym kowadełku, a niegładkie ścianki wypolerować stalowym polerownikiem.

  • Bezwładnik

    element urządzeń mechanicznych działający na zasadzie wykorzystania jego bezwładności. Może mieć kształt krążka bądź koła zamachowego albo dźwigni z obciążonymi ramionami. Bezwładnik ma zastosowanie w urządzeniach naciągów elektrycznych do zegarów oraz w zegarach wtórnych i synchronicznych.

  • Bicie

    okresowe ruchy osiowe (bicie wzdłużne) lub promieniowe (bicie poprzeczne) oborowego elementu mechanizmu, powodowane niedokładnością kształtu tego elementu lub przesunięciem jego środka obrotu w stosunku do środka ciężkości. Wadę taką zauważoną w ruchu balansu lub koła przekładni podczas naprawy zegara, należy usunąć. Bicie wzdłużne usuwa się odpowiednim doginaniem ramion. Bicie poprzeczne jest trudniejsze do usunięcia, gdyż element trzeba zdjąć z osi, przetoczyć otwór, wstawić doń tulejkę i znowu osadzić element na osi.

  • Bicie godzin (patrz: Mechanizm bicia)

  • Bicolor (pol. bikolor – dwukolorowe)

    oznacza zegarki/bransolety dwukolorowe złoto-stalowe

  • Biel cynowa

    tlenek cyny, używany do polerowania białego marmuru. Do polerowania metali biel cynowa nie jest stosowana.

  • Biel polerownicza (patrz: Środki polerownicze)

  • Bifora

    Schwäbisch Gmünd, Niemcy – fabryka produkująca zegarki.

  • Big Crown (duża koronka)

    termin ten dotyczy trzech wczesnych referencji Rolexa Submarinera: 6200, 6204, 6538. Powiązany jest z występowaniem stosunkowo dużych koronek w tych referencjach. Rolexa tego typu można ujrzeć na ekranie filmu Doktor No czy Goldfinger. Tak, to ten słynny Submariner Jamesa Bonda z paskiem NATO, który jest rażąco za wąski w stosunku do rozstawu uszu. (źródło)

  • Big Red (Duży Czerwony)

    przydomek nadany Rolexowi Daytonie ref. 6263 z dużym czerwonym napisem DAYTONA na tarczy. (źródło)

  • Big-Ben

    największy wieżowy zegar londyński, zwany także westminsterskim, wykonany w roku 1859 przez firmę DENT i zainstalowany na wieży parlamentu angielskiego. Jest wyposażony w wychwyt Denisona. Wskazuje czas na czterech szklanych tarczach o średnicy 8 m. Wybija kuranty kwadransowe (melodia westminsterska) na czterech dzwonach o masach od 1000 do 4000 kg oraz godziny na piątym dzwonie o masie 13 500 kg.

  • Bombay

    przydomek nadany typowi koperty, która posiada "fikuśne" zakręcane uszy. Typ spotykany m.in. w ref. 5016, 5018, 6090, 6290 itd. (źródło)

  • Boraks (patrz: Lutowanie twarde, topnik do lutowania twardego)

  • Box & papers (pudło i papiery)

    często spotykane określenie pojawiające się na anglojęzycznych aukcjach). Dotyczy faktu dołączenia/posiadania do zegarka kompletu pudełek i papierów, co często zwiększa wartość zegarka (jeżeli zestaw ten jest kompletny i cała "papierologia" zgadza się z numerami/modelem zegarka). (źródło)

  • Bransoleta

    przedmiot zdobniczy, który może służyć także, do noszenia zegarka na ręce. Bywają bransolety z metali szlachetnych, ze stali nierdzewnej oraz z mosiądzu. Złocone, chromowane lub niklowane. Są bransolety plecione z drutu oraz składane z ogniw łączonych sztywno, wtedy bransoleta jest rozpinana albo łączonych ze sobą sprężynek, wtedy bransoleta jest sprężysta i można ją wkładać na rękę bez rozpinania. Bransoleta może być połączona na stałe z kopertą zegarka albo za pomocą sprężystych kołków (teleskopy), podobnie jak pasek.

  • Breguet Abraham Louis (1747-1823)

    zegarmistrz szwajcarski, pracujący także w Paryżu; jego mechanizmy odznaczały się oryginalnością i doskonałością wykonania oraz wyjątkowym pięknem; w roku 1801 wynalazł urządzenie obiegowe wychwytu (tourbillon), wychwyt kotwicowy z podzieloną powierzchnią impulsu oraz „piętrowy” włos spiralny nazywany włosem bregetowskim, który do tej pory jest stosowany w zegarkach. Tutaj sylwetka Bregueta: (źródło)

  • Breitling

    szwajcarska firma produkująca zegarki, założona w 1884 roku. (źródło)

  • Bremont Anti-Shock (ochrona przed wstrząsami)

    unikalny sposób zabezpieczenia i mocowania mechanizmu za pomocą gumowego pierścienia. Elastyczny pierścień absorbuje wstrząsy i pozwala na minimalne przemieszczanie się mechanizmu minimalizując, poprzez amortyzowanie, ewentualne ryzyko uszkodzenia mechanizmu. (źródło)

  • Bremont Roto-Click®

    technologia Bremont Roto-click zapewnia bardzo precyzyjne działanie. Luneta obraca się za pomocą 4 łożysk kulkowych, a konstrukcja umożliwia uzyskanie bardzo wyczuwalnych i precyzyjnych „klików” we właściwych pozycjach. (źródło)

  • Bremont Trip-Tick

    technologia budowy koperty. Sposób konstruowania i budowania koperty. Polega on na tym, że mamy „rdzeń” koperty z zamocowanym szkłem. Górna, nakładana cześć może być wykonywana z różnych materiałów: tytanu, brązu czy innych, potem powlekanych choćby w technologii dlc. Pozwala to na uatrakcyjnienie zegarka, tworzenie w łatwy sposób nowych modeli o indywidualnych cechach, zachowując charakterystyczne dla marki elementy. (źródło)

  • Brylant

    kamień jubilerski uzyskiwany z diamentu po odpowiednim oszlifowaniu na kształt ośmiościanu o nierównomiernie ściętych narożach.

  • Brzęczyk budzikowy

    elektryczne urządzenie sygnalizujące stosowane w budzikach. Istnieją brzęczyki ze sterowaniem stykowym i bezstykowym (elektronicznym).

  • Brzęczyk ze sterowaniem bezstykowym (elektronicznym)

    urządzenia składające się z dwóch zasadniczych zespołów: głośnika 1 (rys. B13) i generatora akustycznego 2. Zasada działania generatora akustycznego polega na wytwarzaniu drgań we własnym obwodzie sterowanym tranzystorem i przekazywaniu ich do głośnika. Brzęczyki bezstykowe w porównaniu ze stykowymi są o tyle lepsze, że nie mają styków narażonych na iskrzenie i zużycie, a co za tym idzie nie wykazują żadnych usterek, charakterystycznych dla układów stykowych, pobierają ponadto mniejszy prąd i wydają głośniejszy dźwięk. Są jednak droższe.

  • Brzęczyk ze sterowaniem stykowym (najprostrzy)

    urządzenie składające się z elektromagnesu 4, jarzma 3 i zwory 1, zamocowanej na jarzmie za pomocą sprężyny 2. Do zwory jest przymocowany styk 5, w stanie spoczynku przylegający do nieruchomego styku i zamykający obwód prądu. Po włączeniu prądu elektromagnes przyciąga zworę, a tym samym przerywa własne zasilanie prądem. Z chwilą przerwania obwodu prądu zanika działanie elektromagnesu, sprężyna cofa więc zworę do położenia początkowego i zamyka ponownie obwód prądu. Na skutek ciągłego przerywania i zamykania obwodu prądu następuje drganie sprężyny i wydawanie dźwięku. W celu wzmocnienie głośności sygnału stosuje się dzwonek lub membranę.

  • Brąz

    stop miedzi z cyną, (zawartość cyny 6-20%). W wyniku dodania innych metali otrzymuje się brązy specjalne z których wykonuje się panewki łożyskowe, dzwony (zob. spiż), monety, figury, elementy instrumentów (zob. barwienie brązu).

  • Brąz berylowy

    stop miedzi z berylem (zawartość berylu 0,5 – 2,5%). Są stosowane także brązy wieloskładnikowe z dodatkiem niklu, chromu i kobaltu. W zegarmistrzostwie brąz berylowy jest stosowany na balanse jednometalowe, włosy zegarowe, tuleje łożyskowe. Na antymagnetyczne włosy i kotwice stosuje się brąz berylowy o zawartości 0,9 % berylu.

  • Btw

    skrót z angielskiego „by the way” (pol. a tak przy okazji). Jest to zwrot często używany na forach internetowych.

  • Bubbleback (wypukły dekiel)

    nazwa związana z wczesnymi modelami Rolexa, które miały obłe dekle. Nazwa pochodzi od słowa bubble, która wbrew pozorom po angielsku nie oznacza bubla, tylko bańkę. Dekle były ponoć wypukłe, by jakoś zmieścić w kopercie mechanizm wraz z wystającym rotorem. (źródło)

  • Buckley dial (tarcza typu Buckley)

    spotykana w Rolexach Datejust i Day Date z lat 70-tych i 80-tych, tarcza ta posiada namalowane czarne rzymskie indeksy godzinowe (w komplecie z czarnymi wskazówkami). Nazwana tak na cześć eksperta od zegarków vintage, Johna Buckleya (któremu paradoksalnie ponoć nie podoba się ten typ tarczy). (źródło)

  • Budzik

    urządzenie zegarowe wyposażone w dodatkowy mechanizm wydający sygnał w dowolnym, uprzednio nastawionym czasie. Jako, że sygnał ten służył zwykle do budzenia zegar z takim mechanizmem przyjął nazwę budzika. (źródło)

  • Budzik elektroniczny

    budzik ze sterowaniem bezstykowym (elektronicznym) brzęczyka w mechanizmie budzenia lub balansu w mechanizmie chodu.

  • Budzik elektryczny

    budzik, w którym jeden lub obydwa mechanizmy, mechanizm chodu i mechanizm budzenia, są zasilane prądem elektrycznym. Jest to najczęściej zegar bateryjny, wyposażony w dzwonek elektryczny lub brzęczyk (zob. źródła dźwięku; naprawa budzików elektrycznych).

  • Budzik gabinetowy

    budzik wyróżniający się efektowną obudową oraz trwałym i dobrze wykonanym mechanizmem. Jest zwykle mniejszy od budzika popularnego.

  • Budzik grający

    budzik wyposażony w pozytywkę włączaną przez mechanizm chodu po upływie nastawionego czasu. Sygnałem dźwiękowym budzenia jest wygrywana melodia pozytywki. W Polsce budziki grające wytwarzała Warszawska Fabryka Zegarów G. F.

  • Budzik kwarcowy

    budzik wyposażony w mechanizm chodu sterowany oscylatorem kwarcowym oraz elektroniczne urządzenie sygnalizujące.

  • Budzik naręczny

    zegarek noszony na ręce z wmontowanym mechanizmem budzenia. Mechanizm budzenia w budziku naręcznym składa się z takich samych zespołów, jak mechanizm budzenia w budziku dużym, lecz ze względu na bardzo małe wymiary konstrukcja tego zespołu jest nieco inna. Naręczny zegarek kwarcowy jest wyposażony w elektroniczne urządzenie sygnalizujące (zob. zegar sygnalizujący).

  • Budzik o wzrastającym natężeniu sygnału

    budzik służący do delikatnego budzenia. Sygnał dźwiękowy jest na początku bardzo cichy po cym, po pewnym czasie, natężenie jego wzrasta. W użyciu są dwie odmiany takich budzików: z sygnałem podwójnym – bivox i z sygnałem potrójnym – trivox. W pierwszej fazie sygnału budzika trivox dają się słyszeć tylko szmery powodowane ruchami młotka w powietrzu , potem kilka pojedynczych , rzadko po sobie następujących uderzeń w dzwonek i w końcu głośne, ciągłe dzwonienie. Użytkownik może przerwać sygnał dźwiękowy budzika w dowolnej fazie jego trwania.

  • Budzik popularny

    budzik należący do tanich zegarów o średnich wymiarach, w różnych obudowach, przeważnie blaszanych, okrągłych z dzwonkiem na wierzchu wewnątrz lub z tyłu . Średnica płyt mechanizmu wynosi ok. 70 mm.

  • Budzik portfelowy

    budzik mający mechanizm podobny do małych budzików gabinetowych. Jest jednak zwykle cieńszy i umieszczany w skórzanym, portfelowym futerale. Budziki portfelowe są też nazywane podróżnymi lub turystycznymi, gdyż często używa się ich w podróży.

  • Budzik powtarzający sygnał

    budzik służący do budzenia ludzi mających mocny sen. Bardziej skuteczny jest wtedy sygnał przerywany. Budzik taki powtarza sygnał kilka razy. Po kilku sekundach sygnału przekładnia chodu wyłącza mechanizm budzenia, a po kilkunastu sekundach ciszy znowu go włącza. Inny rodzaj budzika powtarzającego sygnał służący do zwykłego budzenia, to budziki elektryczne, które raz nastawione na godzinę budzenia powtarzają sygnał co 12 lub 24 godziny w nastawionym czasie.

  • Budzik synchroniczny

    zegar zaopatrzony w elektryczny mechanizm budzenia, w którym mechanizm chodu jest napędzany silnikiem synchronicznym. Czerpie prąd tak samo jak zwykły zegar synchroniczny, z sieci elektrycznej prądu przemiennego. Budziki synchroniczne raz nastawione wydają sygnał budzenia co 12-24 godziny, zależnie od konstrukcji. Urządzeniem dźwiękowym jest brzęczyk lub dzwonek elektryczny (zob. źródła dźwięku zegarów).

  • Budzik wtórny

    zegar wtórny wyposażony w urządzenie sygnalizujące, którym jest zwykle dzwonek elektryczny. Zamiast mechanizmu chodu, jak każdy, zegar wtórny ma elektromagnetyczne urządzenie do napędu wskazówek, napędzane za pomocą impulsów elektrycznych otrzymywanych od zegara pierwotnego, dlatego może być stosowany tylko w elektrycznej sieci czasu.

  • Bulova

    firma Bulova Swiss, S.A., z siedzibą we Fryburgu, w Szwajcarii działająca jako centrum firmy dla rynku europejskiego, posiada biura i lokalne, oddziały na całym Kontynencie, aby opracowywać produkty odpowiadające zmiennym preferencjom narodowym. Jej wizytówka, szwajcarska Międzynarodowa Kolekcja firmy Bulova, wprowadzona na rynek w styczniu 2003 r., prezentuje modele klasyczne, automatyczne, sportowe, sport dress oraz modele zgodne z trendami mody (fashion), przy rozpiętości cen od umiarkowanych do luksusowych. Ma między innymi tak znane licencje jak Harley-Davidson, Frank Lloyd Wright czy Simthonions. (źródło)

  • Bure Paul, Le Locle, Szwajcaria

    Fabryka produkująca zegarki mechaniczne.

  • Bęben napędowy

    element urządzenia napędowego zegara, na którym nawija się cięgno z zawieszonym na nim obciążnikiem. W zegarach wieżowych, w których cięgnem jest lina, stosuje się gładkie bębny metalowe, dawniej stosowano drewniane. W zegarach domowych, w których cięgnem jest struna lub żyłka nylonowa, mają zastosowanie bębny mosiężne ze śrubowym rowkiem na obwodzie.

  • Bęben sprężyny

    walcowe pudełko, w którym mieści się sprężyna napędowa; na obwodzie bębna sprężyny znajduje się wieniec zębaty, w bocznej ściance bębna sprężyny jest wytłoczony lub wyfrezowany hak do zaczepienia sprężyny. (źródło)

  • Bębenen wyrównawczy (patrz: Przekładnia cięgnowa o zmiennym przełożeniu.)

  • Bębny sprzężone

    bębny, przeważnie dwa, stosowane w zegarach w celu wyrównania momentu napędowego. Bębny sprzężone mogą być połączone równolegle lub szeregowo. Połączenie równoległe zwiększa moment napędowy. Sprężyny napędowe, mogą więc być w nich cieńsze i dłuższe dzięki czemu uzyskuje się większą pojemność napędu i równomierniejszy moment napędowy (taki sposób połączenia dwóch bębnów zastosowano w naręcznych zegarkach męskich SŁAWA) szeregowe połączenie bębnów zwiększa prędkość obrotową bębna napędzającego przekładadnię, ale nie zwiększa momentu napędowego, więc sprężyna napędowa powinna być w nim grubsza.

  • Błonie (patrz: Zakłady Mechaniki Precyzyjnej)

  • Błąd izochronizmu

    właściwość regulatora chodu mechanizmu zegarowego polegająca na zmianie okresu drgań wraz ze zmianą amplitudy wahań jaka następuje wskutek wpływu czynników wewnętrznych i zewnętrznych. Czynniki wewnętrzne, np. błąd kołowy wahadła, wynikają z konstrukcji zespołu regulatora ( wahadła, regulatora balansowego) i jego współpracy z wychwytem. Czynniki zewnętrzne to ciśnienie atmosferyczne, pole magnetyczne itp, Błąd izochronizmu staje się tym większy, im wpływ wymienionych czynników jest bardziej niestały (zob. izochronizm).

  • Błąd kołowy wahadła

    różnica między okresem wahań wahadła obliczonym z uwzględnieniem amplitudy, a okresem tego samego wahadła bez uwzględnienia amplitudy. Błąd kołowy wahadła nie zalety od długości wahadła, lecz tylko od jego amplitudy i tym bardziej wzrasta, im amplituda jest większa. (źródło)

  • Błąd pozycyjny balansu (patrz: Wyrównoważanie balansu)

  • Błąd temperaturowy

    zmiana chodu zegara lub zegarka na wskutek zmian temperatury. W celu usunięcia błędu temperaturowego np. w zegarze z regulatorem balansowym stosuje się balans kompensacyjny lub włos ze stałą sprężystością.

  • Błąd ukryty

    wada w mechanizmie zegarka, której nie można łatwo zauważyć podczas zwykłego badania, a jednak zegarek niekiedy się zatrzymuje i po pewnym czasie sam zaczyna działać. Usunięcie takiej wady w zegarkach wymaga gruntownego badania mechanizmów i wnikliwego sprawdzenia części współpracujących.

  • Błąd wtórny kompensacji

    błąd występujący w zegarkach z bimetalowym balansem kompensacyjnym, którego zadaniem jest wyeliminowanie błędu temperaturowego. Jeżeli wartości temperatur, w jakich pracuje zegarek, podzielimy na 3 grupy: temperatura niska (zimno: około 5°C), średnia (około 20°C), wysoka (ciepło około 35°C) to kompensację balansu można doregulować tak, że zegarek dobrze wskazuje czas tylko w dwóch grupach wartości temperatury, a w trzeciej wykazuje uchybienie – to jest właśnie błąd wtórny kompensacji.

  • Błędy pomiarów

    pomiary zawsze są obarczone pewnymi błędami. Błąd pomiaru jest to różnica między wynikiem pomiaru a rzeczywistą wartością mierzonej wielkości. Błędy pomiarowe mogą być systematyczne lub przypadkowe.

    Błędy systematyczne są to błędy, które podczas wielu pomiarów tej samej wartości, wykonywanych w tych samych warunkach, są nie zmienne lub zmieniają się według znanej reguły (systematycznie). Można je więc obliczyć lub wyznaczyć doświadczalnie i uwzględnić w wyniku pomiaru przez wprowadzenie poprawki. Błąd systematyczny powstaje np. w pomiarach źle wyskalowanym przyrządem pomiarowym.

    Błędy przypadkowe są to błędy, które podczas wykonywania dużej liczby pomiarów zmieniają się według nieustalonej reguły i wynikają z wielu drobnych, często nieuchwytnych przyczyn (np. luzów, tarcia, sprężystości narzędzia itp.). Wszystkie błędy wyników pomiaru mogą być spowodowane błędami: narzędzia pomiarowego, sposobu mierzenia i obserwacji.

    Błędy narzędzia pomiarowego pochodzą z nie właściwego wyskalowania, niedokładnego wykonania wskaźników lub innych elementów narzędzia, różnicy temperatur narzędzia i przedmiotu mierzonego, luzów, tarcia, poślizgu, nieszczelności itp. Błędy powstające na skutek różnic temperatur powodowane są różną rozszerzalnością przedmiotu i narzędzia pomiarowego. Aby uniknąć wprowadzania z tego powodu poprawek, przyjęto, że te wszystkie pomiary należy wykonywać w temperaturze 20°C, zwanej temperaturą odniesienia.
    Dokładność wyniku pomiaru zależy także od sprężystości przyrządu pomiarowego oraz sprężystości mierzonego przedmiotu. Naciski przyrządu pomiarowego są czasami znaczne i mogą także powodować błędy pomiaru.
    Również osoba dokonująca pomiarów może popełniać błędy subiektywne, których przyczyną jest nieraz wada wzroku, nieuwaga, niedostateczne przygotowanie fachowe itp. Dlatego w tych przypadkach, gdy chcemy uzyskać dokładny wynik pomiaru, nie wyystarczy raz tylko zmierzyć, ale po wykonaniu kilku pomiarów za właściwy należy przyjąć wymiar będący średnią arytmetyczną wszystkich pomiarów.