Słownik pojęć

Wyniki dla hasła: Zak��ad Pomiar��w Czasu

  • Wskaźnik czasu

    urządzenie w zegarku umożliwiające odczytanie aktualnego czasu odmierzanego przez zegarek. Zasadniczo są stosowane dwa rodzaje wskaźników czasu:

    • analogowe (zob. wskazania analogowe)
    • cyfrowe (zob. wskazania cyfrowe)

  • Stempel czasu

    urządzenie jednoczące w sobie mechanizm zegarowy z datownikiem. Ostemplowana nim data zawiera także aktualny czas: godzinę i minuty. Mechanizm zegarowy automatycznie przesuwa cyfry datownika. Stempel czasu stosuje się w różnego rodzaju pracach technicznych, ekonomicznych i przemysłowych. Rejestruje się nim bieżący czas na różnego rodzaju blankietach i listach przewozowych. Stemple czasu mają różne rozwiązania konstrukcyjne. W stemplach czasu małych jest stosowany mechanizm zegarowy z napędem sprężynowym. W dużych zakładach przemysłowych i w transporcie, gdzie istnieje sieć czasu, stemple czasu są wyposażone w zegary wtórne.

  • Służba czasu

    międzynarodowa sieć obserwatoriów astronomicznych, laboratoriów pomiarów czasu i urządzeń nadawczych, zorganizowana w celu wyznaczenia dokładnego czasu i przekazywania go do użytku praktycznego.

  • Sieć czasu

    zespół urządzeń służących do wskazywania jednakowego (normalnego) czasu w wielu odległych miejscach. Sieć czasu składa się z zegara pierwotnego (głównego), który jest zegarem niezależnym, oraz z szeregu zegarów wtórnych (zależnych), połączonych przewodami z zegarem pierwotnym, od którego otrzymują impulsy elektryczne (zob. zegar wtórny). Liczba zegarów wtórnych przyłączonych do jednej sieci, bez specjalnych wzmacniaczy, może wynosić 25-50. Do zasilania sieci czasu stosuje się prąd stały o napięciu 6 lub 12 V w sieciach małych, a w sieciach rozległych – 24 lub 50 V. Źródłem prądu są baterie akumulatorów.

  • Równanie czasu

    różnica między czasem słonecznym prawdziwym a czasem słonecznym średnim. Różnica ta w ciągu roku ulega wahaniom, osiągając cztery razy w roku 16 kwietnia, 15 czerwca, 2 września i 25 grudnia – wartość zero, tzn. że wówczas doby te trwają jednakowo długo. We wszystkie inne dni roku wartość tej różnicy zawiera się w granicach kilkunastu minut. Wartość równania czasu można odczytać z wykresu – wyszukana na wykresie wartość równania czasu w poszczególnym dniu umożliwia przeliczenie czasu słonecznego prawdziwego na czas średni lub odwrotnie. Aby otrzymać czas słoneczny średni, do czasu słonecznego prawdziwego należy dodać algebraicznie wartość równania czasu. Przeliczając czas słoneczny średni na prawdziwy, należy odjąć równanie czasu.

  • Konserwacja czasu

    to zespół czynności i środków technicznych zapewniających możliwość ustalenia czasu w dowolnej chwili, bez potrzeby bezpośredniego nawiązania do wzorców pierwotnych.

  • Centrala czasu

    wszystkie urządzenia sterujące i kontrolujące, sieci czasu, a więc centrala zegarowa z dołączonymi do niej zegarami pierwotnymi oraz urządzenia kontroli zwrotnej.

  • Zakład Pomiarów Czasu MERA-PIAP, Warszawa

    zakład, który od roku 1966 przez kilka lat produkował kwarcowe zegary pierwotne okrętowe i stacjonarne.

  • Regulacja czasu

    regulacją nazywa się zabiegi wykonane w zegarze, zmierzające do uzyskania jego wskazań jak najbardziej zbliżonych do wzorcowych.

  • Dystrybucja czasu

    czynności i środki techniczne umożliwiające systematyczne przekazywanie informacji o czasie.

  • Double Chronograph

    - (z ang. podwójny chronograf) komplikacja ta pozwala na odczytywanie tzw. międzyczasów, czyli czasów uzyskanych na pewnym odcinku wyścigu (np. okrążenia, czy długości basenu), z zachowaniem ciągłości wykonywania pomiaru głównego. Rozwiązanie to jest możliwe dzięki wykorzystaniu dwóch sekundników chronografu. W trakcie spoczynku oraz przy standardowym odmierzaniu czasu z wykorzystaniem stopera są one idealnie zgrane ze sobą i nachodzą jedna na drugą. Sprawia to wrażenie, jakby były jednym ramieniem. W celu uzyskania wyniku międzyczasu należy w trakcie pomiaru nacisnąć przycisk zlokalizowany na godzinie 10-tej. Spowoduje to zatrzymanie się sekundnika widocznego na pierwszym planie. Reszta wskaźników, w tym drugi sekundnik, skrywający się dotychczas za wskazówką prezentującą wynik międzyczasu, będą nieustannie prowadziły pomiar. W celu ponownej synchronizacji obu sekundników bez zatrzymania chronografu, wystarczy ponownie nacisnąć i zwolnić przycisk zlokalizowany po lewej stronie koperty. (źródło)

  • Satellite Wave

    – technologia opracowana i wprowadzona przez firmę Citizen. Dotyczy kontroli dokładności wskazań czasu. W jaki sposób działa ten system? Otóż naszą planetę okrążają aż 24 satelity globalnego systemu pozycjonowania GPS. Obiegają one orbitę w ciągu 12 godzin, na wysokości około 20 tysięcy kilometrów. Satelity te są zsynchronizowane z zegarem atomowym, dzięki czemu nadawany przez nie sygnał czasu jest niezwykle precyzyjny. To właśnie sygnał satelitarny, zawierający w sobie informację o dokładnej godzinie i dacie dla wszystkich 40 stref czasowych, został po raz pierwszy odebrany przez zegarki wprowadzone na rynek w 2011 roku przez firmę Citizen. Na otwartej przestrzeni zegarek użytkownika otrzymuje sygnał z satelitów o dokładnym czasie i dacie bez względu na to, czy będzie znajdował się na morzu, czy na lądzie. Nie jedna, a cztery najbliższe pozycji użytkownika satelity decydują o wskazywanym na zegarku czasie. Udział co najmniej trzech nadajników pozwala w sposób prosty na precyzyjne określenie pozycji odbiornika – w tym przypadku zegarka. Synchronizację z sygnałem satelitarnym z powodzeniem można uznać za pionierską w świecie zegarmistrzostwa, szczególnie w zegarku zasilanym światłem (dzięki modułowi Eco-Drive). (źródło)

  • Rezonans

    - aby układy balansowe mechanizmów zegarka mogły się ze sobą synchronizować, muszą być ściśle dostrojone. Spowolnienie któregoś z nich, zwiększa prędkość drugiego o tę samą wartość, ale oba układy będą dążyć do powrotu, uśredniania i minimalizowania efektów zewnętrznych wpływów, gdy znajdą swój rytm dzięki zjawisku rezonowania. Zalety rezonansu są trojakie: 1) stabilizujący wpływ na pomiar czasu, co oznacza lepszą dokładność, 2) ochrona energii, czyli niejako ułatwianie pracy jednego z układów dzięki drugiemu i odwrotnie, stąd wspomniane wcześniej oszczędzanie energii, 3) zmniejszenie negatywnego wpływu na dokładność pomiaru czasu ze względu na zewnętrzne zakłócenia, takie jak np. wstrząsy co oczywiście również ma wpływ na dokładność. (źródło)

  • System „wolnej wskazówki”

    - system opracowany przez firmę Maurice Lacroix. Przy najmniejszym pochyleniu zegarka, wskazówki okazują się zachowywać tak, jakby były nie zamocowane – nachodzą na siebie i swobodnie poruszają się, porzucając przypisane sobie zadanie wskazywania czasu. Po uniesieniu ręki, by sprawdzić która jest godzina, wskazówki zazębiają się na specjalnym mechanizmie i pokazują to co powinny, czyli właściwy czas. (źródło)

  • Superlative Chronometer

    chronometer oznacza bardzo precyzyjne narzędzie do pomiaru czasu. Dodanie przez Rolexa słowa superlative ma oznaczać najwyższy stopień precyzji. Oznaczenie to spotykane jest na Rolexach od 1957 roku. Do niedawna było to tylko marketingowe zagranie, jednak od jakiegoś czasu Rolex doprecyzował swój standard i obecnie tytuł ten daje gwarancję odchyłek nie większych niż -2/+2s na dobę. (źródło)

  • Ring command

    Pierścień lunety stanowi nie tylko element dekoracyjny. Obraca się skokowo, pozwalając wybrać, które ze wskazań będziemy mogli zmienić za pomocą koronki. I tak odciągnięta koronka umożliwia modyfikację daty (okienko jest sprzężone z mechanizmem wskazania miesięcy), godzin (skokowo – co jedną w przód lub w tył) czy tradycyjną zmianę czasu (wskazówka minutowa sprzężona z godzinową). (źródło)

  • Calibre Analytics

    - możliwość sprawdzania dokładności wskazań czasu. Odbywa się ona za pomocą czujnika dźwięku, mikrofonu - co pozwala na odczytanie właściwych danych za pomocą aplikacji w telefonie. Funkcja ta, czy raczej aplikacja została opracowana przez Citizen, a zastosowana w zegarku Frederiqe Constant HYBRID Manufacture (źródło)

  • Zulu (czas Zulu)

    - (Uniwersalny czas kodowany - wzorcowy czas ustalany na podstawie TAI (fr. Temps Atomique International.), uwzględniający nieregularność ruchu obrotowego Ziemi i koordynowany względem czasu słonecznego. Jest on używany w nawigacji lotniczej i morskiej, gdzie znany jest pod swoją wojskową nazwą Zulu time (Czas Zulu – Zulu w alfabecie fonetycznym odpowiada literze z, oznaczającej południk zerowy, czyli długość geograficzną 0, w londyńskiej dzielnicy Greenwich). (źródło)

  • GPD (Gear Position Detection)

    - sensor GPD. Jego rola to w skrócie korekta wskazania czasu, gdy zegarek dostanie się w duże pole magnetyczne albo poddawany jest nadmiernym wstrząsom i przeciążeniom. (źródło)

  • Louis-Ulysse Chopard

    – syn rolnika z Sonvilier. W wieku 24 lat tworzył już własne zegarki. Sonvilier to miejsce w którym ówcześnie funkcjonowało 15 niezależnych zegarmistrzów. Dzięki zegarkom o ponadprzeciętnej jakości i dokładności odmierzania czasu Chopard wyróżniał się na tle konkurencji już od początku swej działalności. Jego historia związana z zegarmistrzostwem rozpoczęła się od własnego warsztatu uruchomionego w 1860 roku. Więcej tutaj: (źródło)

  • Seconds reset

    - (zerowanie sekundnika) - po odciągnięciu koronki wskazówka sekundnika ustawia się na godzinie 12 pozwalając na precyzyjne ustawienie czasu.

  • Meistersinger (patrz: Brassler)

    niemiecka firma założona w 2001 roku przez Manfreda Brasslera. Firma wytwarza zegarki charakteryzujące się wskazaniem czasu za pomocą jednej wskazówki. Historia marki w (źródło)

  • LANCO Automatic 21 Jewels

    zegarek z lat 70’ XX wieku dla nurków (źródło)

  • Super Compressor (patrz: Compressor, Compressor 2)

    Super Compressor - nazwa ta odnosi się wyłącznie do rodzaju i wyjątkowych właściwości koperty. Technologia ta powodowała w uproszczeniu, że wraz z coraz głębszym zanurzaniem się nurka i wraz ze wzrostem ciśnienia wody, sprężyna i uszczelki znajdujące się wewnątrz koperty oraz przy koronkach zaciskały się coraz mocniej i szczelniej, uniemożliwiając dostanie się wody do wnętrza koperty oraz chroniąc mechanizm zegarka przed zalaniem. Koperta zegarka znana pod nazwą Super Compressor została wynaleziona i opatentowana w roku 1953 przez szwajcarskie przedsiębiorstwo Ervin Piquerez SA (EPSA). Jako ciekawostkę można dodać, że bardzo często używa się potocznie tej nazwy w stosunku do zegarków produkowanych na przestrzeni lat 50’ i 70’ ubiegłego wieku z przeznaczeniem do nurkowania rekreacyjnego i profesjonalnego. (źródło)

  • LANCO (Langendorf Watch Company) (patrz: Langendorf Watch Company)

    Historia zegarków marki LANCO sięga połowy XIX wieku i związana jest z bardzo wpływową rodziną Kottmann zamieszkującą miejscowość Langendorf położoną w rejonie szwajcarskiego kantonu Solothurn. Miejscowość… (źródło)

  • Źródła prądu

    źródła do zasilania prądem zegarowych urządzeń stacjonarnych np. sieć czasu jest zasilana akumulatorem. Do zasilania urządzeń zegarowych z napędem lub naciągiem elektrycznym korzysta się z prądu sieci energetycznej o napięciu 230V. Do zasilania zegarów domowych stosuje się ogniwo suche o napięciu 1,5 V, nazywane baterią. Do zasilania zegarków stosuje się miniaturowe ogniwa zwane też bateriami do zegarków.

  • Zero-Reset

    system, który pozwala na łatwą i precyzyjną korektę wskazywanego przez zegarek czasu. Dzięki zastosowaniu wielodyskowego sprzęgła, po odciągnięciu koronki, wskazówka sekundowa jest ustawiana dokładnie na pozycji 12. (źródło)

  • Zegarek z dodatkowymi elementami komplikującymi konstrukcję jego mechanizmu

    zegarek specjalny, który oprócz wskazywania czasu ma do spełnienia jeszcze inne dodatkowe zadanie. Zegarek skomplikowany wyróżnia się dużą liczbą części o małych wymiarach. Ruchów części często nie można dostrzec nawet przez lupę. Ponieważ w małej przestrzeni znajduje się wiele kół, płytek, dźwigni i sprężynek, więc ze względu na oszczędność miejsca mają one nieraz bardzo dziwne kształty. Do zegarków skomplikowanych należy zegarek z naciągiem automatycznym, zegarek z kalendarzem, budzik naręczny, stoper i zegarek ze stoperem oraz repetier. Do zegarków skomplikowanych należy także zegarek ażurowy (szkieletowy) ze względu na misterne wykonanie i bardzo delikatne części. (źródło)

  • Zegarek kwarcowy

    Zegarek, podobnie jak zegar kwarcowy, składa się z:

    • oscylatora kwarcowego
    • układu scalonego o dużej skali integracji
    • wskaźnika czasu
    • baterii zasilającej
    Jego części są odpowiednio mniejsze. W zegarkach kwarcowych są stosowane głównie elementy elektroniczne. Wnętrze zegarka kwarcowego przypomina raczej zminiaturyzowaną aparaturę radiową niż mechanizm zegarka. Główną rolę odgrywa w nim oscylator kwarcowy, jako regulator chodu, oraz układ scalony. W niektórych zegarkach układ scalony zawiera 1000 – 8000 elementarnych tranzystorów, znajdujących się na płytce krzemowej o powierzchni kilku milimetrów kwadratowych. Dzielnik częstotliwości, znajdujący się w tym układzie, zmienia wysoką częstotliwość drgań oscylatora kwarcowego, najczęściej 32 768 Hz, na częstotliwość 1 Hz. Przetwarzanie drgań elektrycznych na wskazania zegarka odbywa się elektromechanicznie lub elektronicznie.
    • Przetwarzanie elektromechaniczne odbywa się za pomocą silnika skokowego lub innego przetwornika, napędzającego przekładnię wskazań, w wyniku czego otrzymuje się wskazania analogowe.
    • Natomiast przetwarzanie elektroniczne odbywa się bez żadnych elementów mechanicznych, lecz tylko za pomocą układów elektronicznych, dających w wyniku wskazania cyfrowe.
    Ukazują się coraz to nowe zegarki kwarcowe, które – oprócz wskazań czasu – mają różne wskazania dodatkowe, a jest ich dzisiaj całe mnóstwo.

  • Zegarek kieszonkowy

    zegarek przeznaczony do noszenia go w kieszeni. Pierwsze zegarki kieszonkowe miały kształt płaskich, okrągłych pudełek, później nadawano im kształt owalny, jako praktyczniejszy ze względu na noszenie w kieszeni. Zegarki kieszonkowe miały wychwyt wrzecionowy, zajmujący dość dużo miejsca – zegarki były więc bardzo grube. Obudowy wykonywano najczęściej ze srebra lub złota i ozdabiano grawerowanymi ornamentami. Rozwój produkcji zegarków kieszonkowych nastąpił po zastosowaniu wychwytu cylindrowego, a następnie wychwytu kołkowego i wychwytu szwajcarskiego, oraz po wprowadzeniu naciągu główkowego. Od tego czasu powstało wiele odmian zegarków kieszonkowych, różniących się wychwytami, a zwłaszcza tarczami i kopertami. Szczególną odmianę stanowią zegarki kieszonkowe kryte. Zegarki kieszonkowe odznaczają się dobrymi wynikami chodu, gdyż są mniej narażone na wstrząsy i uderzenia niż zegarki naręczne.