Słownik pojęć

Wyniki dla hasła: Chronometr

  • Chronometr

    czasomierz o podwyższonej, określonej i sprawdzonej dla każdego egzemplarza dokładności działania. Certyfikaty chronometru przyznają uprawnione laboratoria badawcze. Certyfikaty COSC wydaje powołany w 1973 roku Instytut Testów Chronometrycznych w La Chaux-de-Fonds w Szwajcarii. (źródło)

  • Wychwyt chronometrowy

    Wychwyt swobodny stosowany w najdokładniejszych zegarach balansowych, głównie w chronometrach okrętowych. Wynalazł go Pierre Le Roy (1717- 1785), a ulepszył John Harrison. Wychwyt chronometrowy różni się od wychwytów swobodnych kotwicowych tym, że nie ma w nim kotwicy... zobacz więcej

  • Chronometraż sportowy

    metody pomiaru czasu w sporcie oraz zasady działania urządzeń i przyrządów służących do tego pomiaru. Powstanie wielu nowych dyscyplin sportu, organizowanie olimpiad i rozgrywek o mistrzostwo świata przyczyniły się znacznie do rozwoju chronometrażu sportowego. Przemysł zegarowy musiał opanować nowe dziedziny techniki i wyprodukować odpowiednią aparaturę, umożliwiającą dokładne pomiary czasu i sprawiedliwą ocenę zawodników. Czas jest najobiektywniejszym miernikiem sportowej rywalizacji i najczęściej tylko czas decyduje o kwalifikacji zawodników. W Szwajcarii powstała instytucja Swiss Timing, której zadaniem jest chronometraż zawodów sportowych. Naczelnymi członkami tej instytucji są Longines i Omega. We wszystkich dyscyplinach sportu mierzenie czasu odbywa się elektronicznie. Aparaty rejestracyjne i zliczające są sterowane oscylatorami kwarcowymi, co zapewnia odchyłkę pomiaru mniejszą niż 0,001s/24h. Urządzenie telewizyjno fotograficzne, służące do rejestracji zdjęć finiszu, umożliwia obejrzenie przebiegu zakończenia rozgrywek za pomocą kamery przesuwającej 100 obrazów na sekundę. Na monitorze kontrolnym ukazują się wskaźniki liczników czasu w setnych częściach sekundy, umożliwiające dokładne określenie czasu przekroczenia linii mety.

  • Chronometria

    nauka zajmująca się w szerokim zakresie zagadnieniami pomiarów czasu, a mianowicie ustalaniem jednostek czasu, metod jego pomiaru, badaniem właściwości zegarów i urządzeń zegarowych, zasad ich działania, obsługi itp. (źródło)

  • Zegar okrętowy (patrz: Chronometr)

  • Indie Brand

    – niezależna manufaktura zegarkowa produkująca swoje czasomierze na dużo mniejszą skalę np. Kari Voutilainen, Akrivia, Atelier De Chronometrie, Balticus itp. Można też spotkać zamienny termin Microbrand. (źródło)

  • Microbrand

    – niezależna manufaktura zegarkowa produkująca swoje czasomierze na dużo mniejszą skalę np. Kari Voutilainen, Akrivia, Atelier De Chronometrie, Balticus itp. Można też spotkać zamienny termin Indie Brand. (źródło)

  • Tête de Vipère

    - prestiżowy znak doskonałości i precyzji przyznany przez Obserwatorium w Besançon. Stempel "Tête de Vipère" został po raz pierwszy zastosowany w chronometrze przez Obserwatorium Besançon w 1897 roku. Ta wysokiej jakości gwarancja metrologiczna jest oznaką niezrównanej precyzji i doskonałości zegarka. W 1970 roku zaprzestano certyfikacji, a następnie ponownie uruchomiono procedury i powrócono do nadawania certyfikatów w 2006 roku. (źródło)

  • Złoto

    pierwiastek chemiczny (Au). Metal szlachetny o charakterystycznej żółtej barwie. Po wypolerowaniu odznacza się silnym połyskiem. Złoto jest najbardziej ciągliwe i kowalne ze wszystkich metali. Czyste złoto jest miękkie i łatwo się ściera, dlatego stosuje się jego stopy, które podlegają kontroli. Stopy złota mają zastosowanie w przemyśle i jubilerstwie. W zegarmistrzostwie ze stopów złota wykonuje się łańcuszki i koperty zegarkowe, sprężynki do chronometrów, otoczki do kamieni oraz do pozłacania elementów mosiężnych. Zawartość czystego złota w przedmiocie oznacza się jedną z prób:

    • pierwsza – 960 (złoto 23-karatowe)
    • druga – 750 (złoto 18-karatowe)
    • trzecia – 583 (złoto 14-karatowe)
    Do złota dodaje się miedź i srebro. Dodatek miedzi zabarwia je na czerwono, a srebra - na biało.

  • Zegar sportowy

    czasomierz używany do pomiaru czasu w różnych dyscyplinach sportowych. Dawniej używano tylko stopera. Obecnie, w zależności od potrzeb, buduje się wiele odmian czasomierzy i urządzeń chronometrycznych. Sprzęt chronometryczny używany w sporcie można podzielić na:

    • zegary do gier sportowych
    • stopery mechaniczne włączane ręcznie
    • stopery mechaniczne włączane elektrycznie
    • elektroniczne przyrządy pomiarowe
    Podczas meczów piłki nożnej czas wskazują zegary, zwykle elektryczne, o specjalnej tarczy z podziałką 45-minutową, które uruchamia się z chwilą rozpoczęcia meczu. Stoperem mechanicznym włączanym ręcznie nie można uzyskać wyników dokładniejszych niż 0,2 s. Urządzeniami elektromechanicznymi lub elektronicznymi osiąga się dokładność 0,05 s. W celu zarejestrowania kolejności poszczególnych zawodników – oprócz fotokomórki – na mecie jest jeszcze zazwyczaj ustawiona kamera fotograficzna, filmowa lub telewizyjna z urządzeniem rejestrującym, sprzężona z urządzeniami do pomiaru czasu (zob. chronometraż sportowy).

  • Zegar pojazdowy

    zegar używany w różnego rodzaju pojazdach. Najstarsze zegary pojazdowe to chronometr okrętowy i zegar powozowy. Chronometry są używane na statkach i okrętach do celów nawigacyjnych. Zegary powozowe to duże zegarki kieszonkowe, z 8-dniową pojemnością napędu, używane przez pracowników pocztowych i kolejowych. Obecnie do zegarów pojazdowych zalicza się zegary zainstalowane w samolotach, samochodach, motocyklach, tramwajach i innych pojazdach. Są one wbudowane w tablice rozdzielcze obok innych wskaźników. Nowoczesne zegary pojazdowe są wyposażone w oscylatory kwarcowe, dzięki czemu odznaczają się większą dokładnością i są mniej wrażliwe na wstrząsy niż zegary z regulatorem balansowym. Do zegarów pojazdowych zalicza się także taksometr.

  • Wychwyt (wolny Rieflera) balansowy

    Riefler wynalazł również wychwyt balansowy, używany w chronometrach i zegarkach kieszonkowych. Prawda, że nie miał on szerszego zastosowania, ale opisujemy go jako ciekawy przykład różnorodności pomysłów tego wynalazcy... zobacz więcej

  • Sprężynka spustowa „złota sprężynka”

    w zegarkach z wychwytem chronometrowym, współpracująca z kamieniem spustowym.

  • Przekładnia różnicowa

    szczególne rozwiązanie przekładni obiegowej. Przekładnia różnicowa ma zastosowanie w napędzie pośrednim wychwytu, w naciągach zegarów elektrycznych, we wskaźnikach stanu nakręcenia sprężyn napędowych chronometrów okrętowych i zegarków z automatycznym naciągiem.

  • Przegub Cardana

    połączenie dwóch wałków o różnym usytuowaniu osi, umożliwiające przenoszenie ruchu obrotowego. Ma szerokie zastosowanie w budowie maszyn. W zegarach wieżowych przeguby Cardana są stosowane do łączenia wałków pędni, tworzących linię łamaną. Mechanizm chronometru okrętowego ma w obudowie zawieszenie przegubowe Cardana, dzięki czemu utrzymuje się zawsze w pozycji poziomej.

  • Perron L. (1779-1836)

    zegarmistrz z Besanson; wykonawca dobrych zegarów i zegarków; wynalazca wychwytu kołkowego w 1798 r.; w 1819 r. wykonał pierwszy chronometr w Besanson; napisał i opublikował w 1834 r. „Historię zegarmistrzostwa” w języku francuskim.

  • Omega

    Fabryka zegarków. Omega, wraz z firmą Longines, jest naczelnym członkiem szwajcarskiej instytucji Swiss Timing, której zadaniem jest chronometraż sportowy. (źródło)

  • Master Chronometer

    certyfikat Master Chronometer potwierdza odporność na działanie pola magnetycznego o sile 15000 gausów. Jest to certyfikat potwierdzający najwyższą jakość nie tylko mechanizmu, ale całego zegarka. Każda marka zegarmistrzowska może zgłosić swoje zegarki do procedury testowej zatwierdzonej przez METAS, aby uzyskać status Master Chronometer dla swoich produktów. Pierwszym w historii zegarkiem z certyfikatem Master Chronometer była OMEGA Globemaster.

    Zanim zegarek zostanie poddany próbie wydajności działania w polu magnetycznym realizowanej według kryteriów METAS, jego mechanizm musi przejść pozytywnie testy w Oficjalnym Szwajcarskim Instytucie Kontroli Chronometrów (COSC). Wraz z zegarkiem klienci otrzymają certyfikat z numerem identyfikacyjnym, który umożliwi im sprawdzenie, jak ich zegarek spisał się podczas każdej z prób.

    W procesie certyfikacji zegarek oceniany jest pod kątem ośmiu kryteriów:

    • Średnia dobowa precyzja wskazań zegarka
    • Funkcjonowanie mechanizmu certyfikowanego w COSC podczas ekspozycji na działanie pola magnetycznego o sile 15000 gausów
    • Funkcjonowanie zegarka podczas ekspozycji na działanie pola magnetycznego o sile 15000 gausów
    • Dokładność chodu zegarka po ekspozycji na działanie pola magnetycznego o sile 15000 gausów
    • Wodoodporność
    • Rezerwa chodu
    • Dokładność chodu zegarka przy 100% i 33% rezerwie chodu
    • Dokładność chodu zegarka w sześciu różnych pozycjach
    (źródło)

  • Le Roy Pierre (1717-1785)

    francuski konstruktor chronometrów. Wynalazca wychwytu chronometrowego w roku 1748 oraz pierwszego balansu kompensacyjnego.

  • Kamień spoczynkowy (patrz: Wychwyt chronometrowy)

  • Kamień impulsowy (patrz: Wychwyt chronometrowy)

  • Jürgensen Urban (1776-1830)

    zegarmistrz duński. W roku 1807 zbudował chronometr kieszonkowy.

  • Harrison John (1693-1776)

    angielski konstruktor chronometrów; wprowadził wiele ulepszeń do zegarów; w roku 1726 skonstruował rusztowe wahadło kompensacyjne; w roku 1759 zbudował swój czwarty z kolei chronometr, za który po odbyciu próbnej podróży morskiej, w roku 1761 otrzymał nagrodę 20 000 funtów szterlingów od parlamentu angielskiego.

  • COSC

    popularnie: certyfikat dokładności chodu zegarka. Właściwie skrót nazwy szwajcarskiego instytutu testów chronometrycznych. Powołany w roku 1973, z siedzibą w La-Chaux-des-Fonds, jest uprawniony do przeprowadzania badań i wydawania świadectw potwierdzających określoną, wysoką precyzję mechanizmów.

  • Carrera (patrz: TAG Heuer Carrera)

    model chronometru zaprojektowany przez Markę Tag Heuer specjalnie dla kierowców i miłośników wyścigów samochodowych. Inspiracją dla jej nazwy był popularny, trwający trzy dni wyścig Carrera Panamericana. Jego trasa wiodła przez tereny Meksyku i liczyła 3373km. Historia kultowego modelu: (źródło)

  • Balans kompensacyjny niklostalowo-mosiężny

    balans opracowany przez Charlesa Edwarda Guillaume’a (1861-1938) wynalazcę inwaru. Część wewnętrzna wieńca tego balansu jest wykonana ze stali niklowej o zawartości 44% niklu a część zewnętrzna z mosiądzu. Grubość części niklostalowej wynosi 3/7, a grubość części mosiężnej – 4/7 całkowitej grubości wieńca. Wieniec balansu tego typu, stosowanego w chronometrach, jest przecięty nie przy ramionach, lecz w połowie obwodu naprzeciw ramion.

  • Arnold John (1736-1799)

    angielski wytwórca chronometrów. Ulepszył konstrukcję chronometr6w dzięki kilku swoim wynalazkom. Najważniejsze to włos śrubowy (walcowy) z krzywa końcową oraz bimetalowy balans kompensacyjny.

  • Airy George Biddell (1801-1892)

    astronom angielski, dyrektor Obserwatorium Astronomicznego w Greenwich. Autor opracowań o wychwytach, zaziębieniach i przekładniach zegarowych, o wpływie magnetyzmu na pracę chronometru oraz sławnego teorematu Airy o wpływie impulsu napędowego na okres wahań regulatora zegarowego.