Rynek podrabianych zegarków. Błahy problem, na którym nikt nie traci?

Podróbki to towary, często o gorszej jakości, wykonane lub sprzedawane pod własną marką bez zgody właściciela marki. Sprzedawcy takich towarów mogą naruszać zarówno znak towarowy, patent, jak i prawa autorskie właściciela marki poprzez przeniesienie towarów na właściciela marki.

Podrabiane były monety w starożytności, broń, relikwie a nawet futra zwierzęce i miód w średniowieczu. Z biegiem lat liczba tego co można było nielegalnie skopiować zwiększała się. W dzisiejszych czasach podrabiane jest już chyba wszystko. Zaczynając od odzieży, po przez, żywność, leki, elektronikę, a skończywszy na istotnych częściach samochodowych które mają zagwarantować nam bezpieczeństwo.

Rodzaje podróbek

1. Naruszające znak towarowy. Są to zegarki które posiadają identyczne logo i nazwę jak oryginalny odpowiednik. Nie pochodzą jednak od danego producenta, a osoba która umieściła na nich oznaczenia zrobiła to nielegalnie. Według definicji znak towarowy to każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorcy od towarów innego przedsiębiorcy. Znakiem towarowym może być w szczególności wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, w tym forma towaru lub opakowania, a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy (Art. 120 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 Prawo własności przemysłowej (Dz.U. z 2017 r. poz. 776, z późn. zm.)

2. Naruszające wzór przemysłowy. Są to zegarki które nie posiadają nazwy i znaków towarowych zarejestrowanych na rzecz danej firmy, jednak ich wygląd jest łudząco podobny do firmowego odpowiednika. Ważne jest aby wzór przemysłowy (np. kształt koperty, rozmieszczenie tarcz lub każda inna cecha zostały zastrzeżone). Według definicji wzór przemysłowy to nowa i posiadającą indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadaną mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, fakturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację. Wytworem jest każdy przedmiot wytworzony w sposób przemysłowy lub rzemieślniczy, obejmujący w szczególności opakowanie, symbole graficzne oraz kroje pisma typograficznego. Np. kształt, wygląd itp. Art. 102 Prawa własności przemysłowej (Dz.U. z 2017 r. poz. 776).

Większość osób słysząc słowo „podrobiony zegarek” myśli pewnie o ekskluzywnych Szwajcarskich markach. W praktyce podrabiane są nawet zegarki bardzo tanie, które w oryginale kosztują około 50zł. Głównym wyznacznikiem dla producentów podróbek jest popularność danej firmy i modelu. Podróbki zegarków moglibyśmy podzielić wg jakości wykonania i odwzorowania względem oryginału. Występują zarówno podróbki zegarków bardzo kiepsko wykonane, które np. nie są odpowiednikiem żadnego oryginalnego modelu danej firmy, a posiadają jej logo. Spotkać możemy również lepiej wykonane podróbki z niezawodnymi mechanizmami Miyota czy ETA. W najdroższych podrobionych zegarkach, które kosztować mogą nawet kilka tysięcy złotych stosuje się szwajcarskie mechanizmy ETA.

Ile wart jest rynek podróbek?

Wartość całego rynku podróbek to około 10% światowego handlu. Wartości podane przez Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) w raporcie z 2016 roku mówią, że światowy rynek podróbek wart jest 461 miliardów dolarów rocznie. Jest to wartość wyższa niż połączony światowy rynek narkotyków i prostytucji. Dla porównania, światowy rynek gier komputerowych to około 90 miliardów dolarów a rynek zegarków Szwajcarskich w 2016 roku to około 19 miliardów dolarów. Sama Francja na podróbkach traci około 40 000 miejsc pracy rocznie. Dla krajów G20 liczba ta może wynosić nawet 2,5 miliona miejsc pracy. Dla porównania, 2,5mln to około tyle osób ilu jest łącznie mieszkańców Warszawy (1,73 mln), Katowic (298 tyś) i Gdańska (463 tyś).

Grupy przestępcze i organizacje terrorystyczne

W 2002 roku magazyn „Time” opublikował artykuł dotyczący różnych źródeł finansowania grup przestępczych. W artykule pojawił się fragment o tym, że narkotykowy diler kupuje kilogram kokainy za 47 000 $, sprzedaje za około 94 000 $, czyli zysk wynosi około 100%. W artykule zostało wspomniane również że ze sprzedaży podrobionego oprogramowania komputerowego ta sama grupa może osiągnąć zysk sięgający 900%. 

W raporcie UNIFAB z 2016 roku zostało użyte podobne porównanie. Kilogram heroiny to 200% czystego zysku. Sprzedaż kilograma podrobionej Viagry może wygenerować zysk sięgający nawet 2000%.

W 1993 roku miał miejsce pierwszy zamach na World Trade Center, w czasie którego zginęło 6 osób, a ponad 1000 zostało rannych. Śledztwo wykazało że zamach został sfinansowany ze sprzedaży podrobionej odzieży w jednym ze sklepów na Brodwayu.

7 stycznia 2015 roku miał miejsce atak terrorystyczny na redakcję tygodnika „Charlie Hebdo”. Mało kto zdaje sobie sprawę z tego że bracia Kouachi, którzy przeprowadzili zamach zajmowali się sprzedażą podróbek. Za pieniądze pochodzące ze sprzedaży podrobionych butów Nike została zakupiona na czarnym rynku broń, którą później wykorzystano.

Również w listopadowej serii ataków terrorystycznych w Paryżu, które miały miejsce tego samego roku, jako jedno ze źródeł finansowania wykorzystano podrobione produkty. Zginęło wtedy 137 osób, a ponad 300 zostało rannych. Podrobione produkty, które zostały użyte do sfinansowania zamachu to obuwie, odzież, zegarki oraz perfumy.

Organizacje terrorystyczne które czerpały dochody ze sprzedaży podróbek to:

• Państwo Islamskie - papierosy
• IRA - papierosy, oprogramowanie komputerowe, filmy, odzież i akcesoria
• ETA - odzież
• FARC - oprogramowanie komputerowe
• Hezbollah - gry komputerowe i płyty audio
• Hamas - odzież, akcesoria
• Al-Qaida - odzież

Czy ktoś jeszcze powie że podróbki to niegroźny i błahy problem, na którym nikt nie traci?