Kalendarium zegarkowe

Opracował: prof. Z. Mrugalski

  • w Chinach były znane zegary słoneczne i wodne

  • Thutmosis III ustawia w Heliopolis tzw. iglice Kleopatry, które służyły do wyznaczenia pór dnia; posiadał on także słoneczny zegar podróżny

  • w Egipcie były znane zegary wodne

  • w Asyrii budowano publiczne zegary wodne

  • Platon zbudował zegar wodny z budzikiem

  • Ktesibios buduje bardzo dokładne zegary wodne ruchomymi figurami

  • w Rzymie ustawiono pochodzące z Grecji obeliski jako zegary słoneczne

  • w Chinach zbudowano zegar mechaniczny z napędem wodnym

  • w Fuldzie istniał najstarszy niemiecki zegar słoneczny

  • mnich Gerbert z Aurillac (późniejszy papież Sylwester II) zbudował w Magdeburgu pierwszy w Europie zegar mechaniczny

  • najstarsza znana wzmianka o zegarze mechanicznym w „Boskiej Komedii” Dantego

  • pierwszy zegar wieżowy w Mediolanie

  • zegar wieżowy w Padwie

  • zegar wieżowy w Londynie

  • zegar wieżowy w Strassburgu

  • zegar wieżowy na wieży ratusza we Wrocławiu

  • zegar wieżowy w Paryżu

  • zegar wieżowy na Kremlu w Moskwie

  • zegar wieżowy na katedrze w Gnieźnie (nieco później także w Gdańsku, Krakowie i Warszawie)

  • zbudowano udoskonalony zegar słoneczny (ze wskazówką równoległą do osi Ziemi)

  • wynaleziono zegar z napędem sprężynowym

  • Hans Düringer ukończył budowę zegara astronomicznego w kościele Mariackim w Gdańsku

  • zbudowano słynny „Orloj” na wieży ratuszowej w Pradze

  • P. Henlein (l 479 -1542) zbudował w Niemczech pierwszy zegarek kieszonkowy

  • J. Couldray zbudował pierwszy zegarek kieszonkowy we Francji

  • Galileo Galilei (1564-1642) w Pizie odkrył prawa ruchu wahadła

  • zastosowano wskazówkę minutową

  • pierwsze zegary z mechanizmami grającymi

  • uruchomiono zegar na wieży Zamku Królewskiego w Warszawie

  • Vincezo Galilei zbudował zegar wahadłowy według szkiców wykonanych przez jego ojca Galileo

  • Ch. Huygens (1629 – 1695) zbudował pierwszy zegar wahadłowy na podstawie opracowanej przez siebie teorii wahadła

  • A. Kochański (1631 – 1700) napisał rozdział o zegarmistrzostwie w dziele K. Schotta „Technica Curiosa” (Kochański zaproponował także szereg ulepszeń w mechanizmach zegarowych)

  • Ch. Huygens wynalazł regulator balansowy ze sprężyną zwrotną

  • pojawiły się zegarki-repetiery wybijające godziny i kwadranse

  • R. Hooke (1635 – 1703) wynalazł wychwyt hakowy do zegarów wahadłowych

  • T. Tompion (1638 – 1713) wynalazł wychwyt cylindrowy (ulepszony w 1715 r. przez G. Grahama)

  • zastosowano wskazówkę sekundową

  • N. Fatio (1664 – 1741) zastosował pierwsze „kamienie zegarkowe”

  • G. Graham (1673 – 1751) skonstruował kotwicowy wychwyt spoczynkowy (później nazwany jego imieniem)

  • J. Hautefeuilles (1647 – 1724) zastosował wychwyt kotwicowy do balansu

  • J. Harrison (1693-1776) wynalazł wahadło z kompensacją temperaturową

  • pierwszy zegar z kukułką

  • P. Le Roy (1717 – 1785) wynalazł wychwyt chronometrowy

  • T. Mudge (1715 -1794) ulepszył swobodny wychwyt kotwicowy

  • zbudowano zegarek kieszonkowy z naciągiem automatycznym

  • J. Harrison ulepszył wychwyt chronometrowy i zastosował go w chronometrze, który wykazał niezwykłą dokładność

  • M. Hahn (1739 – 1781) zbudował zegar astronomiczny wskazujący m.in. ruchy planet i ich satelitów

  • J. Harrison skonstruował zegar nadający się do żeglugi morskiej

  • w Poznaniu ukazała się pierwsza w języku polskim mała książeczka o zegarkach autorstwa A. Masłowskiego (1767 – 1828)

  • w Genewie powstała pierwsza szkoła zegarmistrzowska

  • G. A. Leschot ulepszył wychwyt kotwicowy swobodny i zastosował go w obecnej postaci (jest to tzw. wychwyt kotwicowy szwajcarski)

  • Polacy A. Patek i F. Czapek założyli w Genewie pierwszą fabrykę zegarków

  • ukazały się pierwsze zegarki nakręcane koronką zamiast oddzielnym kluczykiem

  • zbudowano pierwszy sekundomierz (stoper)

  • w wychwycie Grahama zastosowano wymienne palety

  • F.A. Lange (1815 – 1875) założył fabrykę zegarków w Glashütte koło Drezna

  • A. Louis Brandt założył w Biel (Szwajcaria) fabrykę zegarków, która od 1894 r. przyjęła nazwę „Omega”

  • uruchomiono produkcję zegarów w fabryce założonej przez Gustawa Beckera (1819 – 1885) w Świebodzicach (d. nazwa Freiburg); do 1975 r. fabryka wyprodukowała 100 tys., a do 1892 r. – 1 milion zegarów

  • w Lipsku wydano pierwszy podręcznik dla zegarmistrzów w języku polskim, napisany przez F. Czapka

  • A.L. Breguet (1747 – 1823) zastosował sprężynę balansową z tzw. krzywą końcową

  • F. Breguet (1804 – 1883) skonstruował zegar mechaniczny z naciągiem elektrycznym

  • uruchomiono masową produkcję zegarów w fabryce „Junghans”

  • M. Hipp (1813 – 1893) skonstruował zegar wahadłowy z napędem elektrycznym

  • w Schaffhausen powstała fabryka zegarków IWC

  • w Warszawie firma F. Woronieckiego ustawiła pierwszy publiczny zegar elektryczny

  • w Warszawie powstała fabryka budzików „GF”

  • M. Mięsowicz (1861 – 1938) założył „Pierwszą Krajową Fabrykę Zegarów Wieżowych w Krośnie

  • w USA po raz pierwszy nadano radiowy sygnał czasu

  • w Paryżu rozpoczęto nadawanie radiowych sygnałów czasu z nadajnika zainstalowanego ma wieży Eifla

  • W.H. Eccles skonstruował generator z rezonatorem kamertonowym

  • rozpoczęto seryjną produkcję zegarków naręcznych

  • opatentowano zegarek naręczny z naciągiem automatycznym

  • zbudowano zegar astronomiczny o dwóch wahadłach syst. Short

  • W. A. Marrison zgłosił patent na generator (zegar) z rezonatorem kwarcowym

  • odkrycie nieregularności w ruchu wirowym Ziemi (przy wykorzystaniu zegara kwarcowego)

  • w Łódzkiej Fabryce Zegarów uruchomiono produkcję budzików

  • ukazały się pierwsze dwa tomy z serii „Zegarmistrzostwo” autorstwa braci W. Podwapińskiego (1903 – 1983) i B. Bartnika (1918 – 2002) z Niepokalanowa

  • zbudowano tzw. zegar atomowy (maser amoniakalny)

  • W Toruńskiej Fabryce Wodomierzy uruchomiono produkcję zegarów domowych (późniejsza nazwa: Toruńska Fabryka Wodomierzy i Zegarów METRON)

  • we Francji i w USA rozpoczęto seryjną produkcję zegarków naręcznych z elektrycznym napędem balansu (ze sterowaniem stykowym)

  • Zbudowano zegar atomowy z generatorem cezowym

  • przyjęto definicję jednostki czasu – sekundy jako części roku zwrotnikowego (tzw. czas efemerydalny)

  • w USA i Szwajcarii rozpoczęto produkcję zegarków naręcznych z regulatorem kamertonowym (produkowano je do 1964 r.)

  • w Japonii, USA i Szwajcarii wyprodukowano pierwsze zegarki naręczne z rezonatorem kwarcowym

  • w Błoniu koło Warszawy uruchomiono produkcję zegarków naręcznych (mechanicznych) na licencji radzieckiej; produkcję te przerwano w 1969 r.

  • rozpoczęto seryjną produkcję zegarków naręcznych z rezonatorem kwarcowym (od 1969 r. – z układami scalonymi)

  • przyjęto definicję jednostki czasu – sekundy opartą na wzorcu cezowym (tzw. czas atomowy)

  • uruchomiono produkcję zegarków kwarcowych z ciekłokrystalicznym urządzeniem wskazującym

  • uruchomiono nowy zegar na wieży odbudowanego Zamku Królewskiego w Warszawie

  • firma „Omega” rozpoczęła produkcję kwarcowych chronometrów okrętowych

  • w Łódzkiej Fabryce Zegarów uruchomiono produkcję zegarów samochodowych z rezonatorem kwarcowym

  • szwajcarska firma ETA rozpoczęła produkcję tanich zegarków kwarcowych o nazwie „Swatch”

  • w Toruńskiej Fabryce Wodomierzy i Zegarów uruchomiono produkcję zegarów domowych z rezonatorem kwarcowym

  • ukończono odbudowę zabytkowego zegara astronomicznego w kościele Mariackim w Gdańsku

  • w Warszawie powstał Klub Miłośników Zegarów i Zegarków