Słownik pojęć

Wyniki dla hasła: wskazówki

  • System „wolnej wskazówki”

    - system opracowany przez firmę Maurice Lacroix. Przy najmniejszym pochyleniu zegarka, wskazówki okazują się zachowywać tak, jakby były nie zamocowane – nachodzą na siebie i swobodnie poruszają się, porzucając przypisane sobie zadanie wskazywania czasu. Po uniesieniu ręki, by sprawdzić która jest godzina, wskazówki zazębiają się na specjalnym mechanizmie i pokazują to co powinny, czyli właściwy czas. (źródło)

  • Snowflake (patrz: wskazówki)

    wskazówki typu „Snowflake”. Zdjęcie ch24.pl... zobacz więcej (źródło)

  • Mercedes hands (wskazówki w stylu Mercedesa)

    kultowy zestaw wskazówek kojarzony typowo z Rolexem, występujący w sportowych modelach. Nazwę zawdzięcza wskazówce godzinowej, gdzie luma jest rozłożona równo między trzema ramionami, które w całości przypominają gwiazdę Mercedesa. Teorii dotyczących użycia tego konkretnego designu przez Rolexa jest wiele. Jedna z nich tłumaczy, iż ten typ pozwala na łatwe i trwałe rozłożenie większej ilości lumy na dużej powierzchni. (źródło)

  • 10PAST10 / 8PAST10

    – zegarek ustawiony na tych konkretnych godzinach, w których wskazówki układają się w najbardziej fotogeniczny sposób (tzw. uśmiech zegarka). (źródło)

  • Pointer date

    Komplikacja o nazwie „pointer date”, czyli analogowy rodzaj datownika, w którym właściwą wartość odczytuje się nie z okienka, leczy przy użyciu wskazówki. (źródło)

  • Meistersinger (patrz: Brassler)

    niemiecka firma założona w 2001 roku przez Manfreda Brasslera. Firma wytwarza zegarki charakteryzujące się wskazaniem czasu za pomocą jednej wskazówki. Historia marki w (źródło)

  • Zegarek kamertonowy

    zegarek wyposażony w oscylator kamertonowy; pierwszy zegarek kamertonowy, nazwany Accutron, został wykonany w Szwajcarii w roku 1960 przez firmę Bulova; zasada jego działania polega na przenoszeniu drgań widełek kamertonu za pomocą zapadek na miniaturowe koło zapadkowe, o średnicy 2,4 mm, o 300 zębach na obwodzie podziałka wynosi 0,025 mm; zastosowanie tak małej podziałki jest konieczne w celu zapewnienia prawidłowego działania, gdyż podziałka musi być mniejsza od amplitudy drgań kamertonu; koło zapadkowe przez przekładnię wskazań napędza wskazówki zegarka; istnieją także zegarki kamertonowe z elektrycznym zliczaniem drgań; zegarki kamertonowe nie są wrażliwe na wstrząsy, odznaczają się dużą dokładnością chodu, ale ich produkcja napotyka duże trudności, dotyczy to zwłaszcza wykonania koła zapadkowego z bardzo małymi ząbkami. (źródło)

  • Zegarek dla ociemniałych

    zegarek zaopatrzony w silnie umocowane grube wskazówki i wystające znaki godzinowe, aby po otwarciu wieczka koperty przez dotykanie palcami można było odczytać aktualny czas. Zegarek ten opracował Abraham Louis Breguet (1747-1823), wspólnie z Louisem Braille'm (1809 – 1852).

  • Zegar sztrasburski

    Zegar, który jednoczy w sobie trzy rodzaje zegarów specjalnych – jest jednocześnie zegarem figularnym, planetarnym i kurantowym. Pod względem konstrukcji i wielkości nie ma równego sobie na świecie. Jest ustawiony wewnątrz katedry pod wysokim witrażem. Główny mechanizm zegara, o napędzie obciążnikowym, nakręcany co 8 dni, napędza wskazówki czasu słonecznego średniego. Tarcza tego zegara, o średnicy 80 cm, ma dwie pary wskazówek. Pozłacane wskazują czas miejscowy średni, a posrebrzone czas zachodnioeuropejski. Mechanizm jest zaopatrzony w wychwyt Grahama z długą kotwicą oraz w sprężynowy napęd pośredni wychwytu, naciągany przez główny obciążnik co 5 s. Regulatorem jest wahadło sekundowe, kompensowane za pomocą prętów metalowych. Oprócz głównego mechanizmu są jeszcze cztery mechanizmy ułożone poziomo, z których dwa służą do napędu sklepienia niebieskiego, kalendarza, planetarium i figur, a dwa – do wybijania kwadransów i godzin. (źródło)

  • Zegar słoneczny

    zegar wskazujący czas kierunkiem cienia odpowiednio ustawionej wskazówki oświetlonej słońcem. Najpierw określano czas mierzeniem długości cienia – na tej zasadzie zbudowano gnomon, który jest prototypem zegara słonecznego. Zasadę budowy zegara słonecznego opracowali... zobacz więcej

  • Zegar poziomy (kaflowy)

    zegar zaliczany do najstarszych zegarów stołowych, których produkcja datuje się od wieku XVI. Nazwa pochodzi od poziomego usytuowania tarczy. Pierwsze takie zegary miały tylko jedną wskazówkę – wskazówkę godzinową. Ich dokładność była bardzo mała, ponieważ stosowano w nich wychwyt wrzecionowy. Późniejsze zegary poziome miały już dwie wskazówki, nadal zachowano ich sześcioboczną obudowę, często misternie zdobioną.

  • Zegar parkowy

    zegar mechaniczny lub elektryczny, którego tarcza, i niekiedy wskazówki, usytuowana poziomo, lub nachylona pod pewnym kątem, jest ułożona z rosnących kwiatów o różnych barwach. Zegary parkowe znajdują się w parkach niektórych miast szwajcarskich oraz w Polsce – w Ciechocinku. Zegar parkowy jest także nazywany „zegarem” kwiatowym.

  • Zegar gwiazdowy

    zegar do odczytywania czasu w nocy z układu gwiazd. Składa się z czterech współśrodkowych krążków i dużej wskazówki.W celu odczytania czasu należy nastawić – na wprost małej wskazówki, połączonej z zewnętrznym krążkiem – aktualny dzień zaznaczony na jednym z krążków. Następnie, trzymając zegar uchwytem w dół, należy nastawić dużą wskazówkę tak, aby jej krawędź łączyła ostatnie dwie gwiazdy Wielkiej Niedźwiedzicy i gwiazdę Biegunową. Liczba występów godzinowych na obwodzie zewnętrznego krążka wskazuje aktualną godzinę. Występy liczy się od środka uchwytu do wskazówki, zaczynając od strony lewej do prawej.

  • Zegar elektroniczny

    to urządzenie elektroniczne, które wyświetla czas w sposób cyfrowy w przeciwieństwie do zegarów analogowych, w których użyte są wskazówki. (źródło)

  • Zegar

    przyrząd do ciągłego pomiaru czasu. Zegary można podzielić na wykorzystujące do wskazań tarczę i wskazówki oraz np. symbole faz księżyca oraz cyfrowe – wykorzystujące do wskazań wyświetlacze ciekłokrystaliczne lub diodowe.
    W zegarach powszechnego użytku wskazania obejmują najczęściej godziny, minuty i sekundy. W niektórych zegarach i zegarkach stosowany jest także system kalendarzowy do wskazywania dni tygodnia, dat, faz Księżyca itp. W zegarach specjalistycznych stosuje się bardzo precyzyjne mechanizmy wskazywania i rejestracji czasu z dokładnością do ułamków sekundy.
    Rodzaje zegarów: ze względu na metodę pomiaru czasu można podzielić zegary na:

    • oparte na zjawiskach naturalnych i prostych zjawiskach fizycznych
    • oparte na bardziej skomplikowanych mechanizmach i zjawiskach fizycznych

  • Zapadka ciążeniowa (grawitacyjna)

    część zegara wtórnego z pojedynczą zworą obrotową, której zadaniem jest tłumienie zbyt dużego ruchu zwory, uwidaczniającego się drganiami wskazówki minutowej. Zapadka ciążeniowa ustala ruch zwory po każdym jej skoku i zabezpiecza przed jej cofaniem.

  • Wskazówka minutowa

    wskazówka osadzona bezpośrednio na osi minutowej lub tulejce ćwiertnika umocowanego na tej osi. Ma tulejkę, ale znacznie krótszą niż wskazówka godzinowa. W zegarach, w których wskazówki nastawia się palcami, wskazówka minutowa jest osadzona na czopie kwadratowym i zabezpieczona zawleczką lub nakrętką. Wskazówka minutowa została wprowadzona w roku 1690 przez Daniela Quaro.

  • Wskazówka godzinowa

    wskazówka zwykle nieco szersza od wskazówki minutowej. W zegarach wskazówka godzinowa jest zamocowana na dość długiej tulejce mosiężnej, zwykle przeciętej wzdłuż – w celu lepszego osadzenia jej na tulejce koła godzinowego. W zegarkach wskazówka godzinowa ma także tulejkę, ale proporcjonalnie krótszą niż w zegarach i wytłoczoną z materiału wskazówki.

  • Wskazówka

    główny element urządzenia wskazań analogowych czasu odmierzanego przez zegar. Zegar jest zwykle wyposażony w dwie wskazówki:

    • wskazówkę godzinową
    • wskazówkę minutową
    Zegarki współczesne, oprócz wskazówki godzinowej i minutowej, mają także centralną wskazówkę sekundową. Kolor i styl wskazówek jest zawsze dopasowany do koloru i stylu tarczy zegara. Do tarcz jasnych stosuje się wskazówki złote, ciemnoniebieskie lub czarne. Do tarcz ciemnych stosuje się wskazówki posrebrzane lub lakierowane na biało. Długość wskazówek zależy od wielkości tarczy. Wskazówka minutowa powinna sięgać do podziałki minutowej, a godzinowa – być krótsza o około 1/3 od minutowej.Centralna wskazówka sekundowa może być tak długa, jak minutowa, lub nieco od niej krótsza. W zegarkach współczesnych stosuje się wskazówki proste i dość szerokie, które ułatwiają odczytywanie czasu. Zbyt wąskie wskazówki nikną w pewnej odległości i trudno odróżnić, która jest godzina.

  • Urządzenie naciągowo-nastawcze

    zespół elementów mechanizmu zegarowego służący do nakręcania zegara, czyli do gromadzenia energii napędowej (zob. naciąg). W zegarkach po przestawieniu tego urządzenia do drugiej pozycji nastawia się nim wskazówki (zob. urządzenie nastawcze). Istnieją różne rozwiązania konstrukcyjne tych urządzeń, z których najpopularniejsze to naciąg sprzęgnikowy i naciąg chybotkowy.

  • Truebeat second (prawdziwa sekunda)

    gdzie obie te funkcje umieszczone zostały na tarczy centralnie. Dodatkowo, pomimo umieszczenia dwóch sekundników w jednej osi, mają one różne interwały skoku. Stanowiło to spore wyzwanie, aby realizować centralnie dwa mimo wszystko różne pomiary. Problem został jednak rozwiązany, co zaowocowało wprowadzeniem dwóch nowych patentów. Komplikacja truebeat second sama w sobie jest trudna do wykonania. Wskazanie sekundnika polega na dokładnym wskazywaniu indeksów sekundowych, zamiast dowolnego obiegu tarczy wedle częstotliwości taktowania pracy mechanizmu. Oczywistą korzyścią jest znacznie dokładniejszy odczyt wskazań sekundnika. W rezultacie połączenie dwóch różnych sposobów pracy daje niezwykle wrażenia wizualne. Z uwagi na różne interwały, wskazówki te sprawiają wrażenie ścigających się dokoła tarczy. (źródło)

  • Ściągacz wskazówek

    narzędzie do ściągania wskazówek. Do ściągania mocno nabitych wskazówek, np. stoperowych, służy ściągacz wskazówek śrubkowy. Do różnego typu wskazówek najlepszy jest dźwigniowy ściągacz wskazówek Bergeon – można nim ściągać wskazówki bez obawy uszkodzenia delikatnych tarcz zegarka.

  • Stoper z doganiającą wskazówką

    z franc. Rattrapante. Sposób konstrukcji zegarka ze stoperem. Pozwala na pomiar dwóch różnych odcinków czasu – podstawowego i dodatkowego. Zerowanie pomiaru odcinka dodatkowego powoduje dogonienie wskazania wskazówki pomiaru czasu podstawowego skąd wywodzi się nazwa konstrukcji.

  • Sprzęgło kłowe

    sprzęgło stosowane w zegarkach z naciągiem sprzęgnikowym. Głównymi elementami sprzęgła kłowego są sprzęgnik i zębnik naciągowy, które łączą się ze sobą za pomocą kłów (zębów). Sprzęgło kłowe może być:

    • jednokierunkowe (wtedy kły są pochylone w jedną stronę)
    • dwukierunkowe (wtedy kły są proste)
    W pozycji naciągowej sprzęgło kłowe jest połączone – wtedy można zegarek nakręcać. W pozycji nastawczej sprzęgło kłowe jest rozłączone – wtedy nastawia się wskazówki. Rozłączanie i łączenie sprzęgła kłowego następuje przez wyciąganie główki naciągowej i jej wciskanie.

  • Split-second

    typ chronografu z podwójną wskazówką stopera, służącą do dokonywania pomiarów międzyczasów. W praktyce, po uruchomieniu stopera obie wskazówki przemieszczają się wokół tarczy razem, jednakże w dowolnym momencie można zatrzymać jedną z nich nie przerywając biegu drugiej. Po odczytaniu międzyczasu i zwolnieniu zatrzymanej wskazówki, dogania ona tę, która pozostała w ruchu, kontynuując pomiar. (źródło)

  • Seconde Deadbeat (pol. skacząca sekunda)

    czyli zamiast tradycyjnej płynnie przemieszczającej się po tarczy wskazówki sekundowej skacze ona w precyzyjnych, jednosekundowych odstępach.

  • Rozbieranie zegarów wahadłowych ściennych

    rozbieranie rozpoczynające się od odhaczenia wahadła. Jeśli jest to zegar z napędem obciążnikowym – odejmuje się obciążniki, następnie wykręca się śruby mocujące mechanizm i wyjmuje go z obudowy. Po wyjęciu mechanizmu z obudowy i powierzchownym oczyszczeniu go z brudu i kurzu zdejmuje się wskazówki i tarczę oraz bada stan mechanizmu. Po zbadaniu i stwierdzeniu istniejących wad zwalnia się sprężyny (w zegarach z napędem sprężynowym), odkręca nakrętki na filarkach (lub wyjmuje kołki), zdejmuje płytę i wyjmuje wszystkie elementy przekładni (zob. rozbieranie mechanizmów zegarowych).

  • Rozbieranie zegarków

    rozbieranie zaczynające się od zewnętrznych oględzin koperty i szkła oraz sprawdzenia urządzenia naciągowo-nastawczego i sprzęgła ciernego. Po otwarciu koperty zwalnia się sprężynę napędową, wyjmuje mechanizm z koperty, zdejmuje wskazówki i tarczę. Następnie sprawdza się balans, odkręca poszczególne wkręty mostków, wyjmuje balans z włosem oraz wszystkie koła przekładni. Odkręca się płytkę dociskową zespołu naciągowo-nastawczego i wyjmuje jego części. Z kolei odkręca się płytki nakrywkowe łożysk, wyjmuje kamienie łożysk sprężystych, sprawdza kamienie łożyskowe i nakrywkowe oraz przygotowuje części rozebranego zegarka do oczyszczenia (zob. rozbieranie mechanizmów zegarowych).

  • Przekładnia zliczająca

    odpowiednik przekładni chodu w zegarach z elektrycznym napędem regulatora. Zadaniem przekładni zliczającej jest zliczanie wahnięć regulatora chodu, aby za pośrednictwem przekładni wskazań zostały ujawnione na tarczy przez wskazówki lub wskaźniki cyfrowe.

  • Przeciwciężar

    obciążenie przeciwnego końca widełek kotwicy w wychwycie kołkowym lub wskazówki w celu jej wyrównoważenia. Przeciwciężar wskazówek zegarów wieżowych znajduje się pod tarczą na ramieniu przymocowanym do osi minutowej lub ramieniu koła godzinowego.