Słownik pojęć

Wyniki dla hasła: Kurant

  • Kurant

    zegar sygnalizujący wyposażony w dodatkowy mechanizm wygrywający melodię. Także sama melodia tego zegara. Istnieją kuranty dzwonkowe, fletowe, gongowe, grzebykowe.

  • Zegar kurantowy (patrz: Kurant)

  • Mechanizm kurantowy (patrz: Kurant)

  • Kurant grzebykowy

    popularny kurant, stosowany w zabawkach, zegarkach i budzikach grających (zob. pozytywka).

  • Kurant gongowy

    zegar domowy wygrywający melodie na czterech gongach, zamiast zwykłego bicia kwadransów. Pierwsze cztery młotki wybijają melodię kwadransów, piąty wybija godziny. Do podnoszenia młotków służą cztery gwiazdy bicia połączone razem lub walec kurantowy z czterema szeregami kołków. Najpopularniejszą melodią kurantów kwadransowych jest melodia westminsterska, pochodząca z opery niemieckiego kompozytora G. F. Händla (zob. Big-Ben).

  • Kurant fletowy

    zegar grający, naśladujący śpiew ptaków lub grę na flecie. Jest to przeważnie zegar figularny. Jednym z najsłynniejszych zegarów z kurantem fletowym jest zegar figularny zwany „Pasterzem”, znajdujący się w Pałacu Narodowym w Madrycie, przedstawiający pasterza grającego na flecie.

  • Kurant dzwonkowy

    kurant budowany jako zegar domowy wybijający kwadranse i godziny, a także jako duży zegar wieżowy wygrywający melodie. Zegar na wieży jasnogórskiej wygrywa co kwadrans melodie religijne na 37 dzwonach – jest to największy kurant dzwonkowy w Polsce, zbudowany w roku 1904 w Belgii.

  • Zegar z kurantami (patrz: Zegar grający)

  • Zegar sztrasburski

    Zegar, który jednoczy w sobie trzy rodzaje zegarów specjalnych – jest jednocześnie zegarem figularnym, planetarnym i kurantowym. Pod względem konstrukcji i wielkości nie ma równego sobie na świecie. Jest ustawiony wewnątrz katedry pod wysokim witrażem. Główny mechanizm zegara, o napędzie obciążnikowym, nakręcany co 8 dni, napędza wskazówki czasu słonecznego średniego. Tarcza tego zegara, o średnicy 80 cm, ma dwie pary wskazówek. Pozłacane wskazują czas miejscowy średni, a posrebrzone czas zachodnioeuropejski. Mechanizm jest zaopatrzony w wychwyt Grahama z długą kotwicą oraz w sprężynowy napęd pośredni wychwytu, naciągany przez główny obciążnik co 5 s. Regulatorem jest wahadło sekundowe, kompensowane za pomocą prętów metalowych. Oprócz głównego mechanizmu są jeszcze cztery mechanizmy ułożone poziomo, z których dwa służą do napędu sklepienia niebieskiego, kalendarza, planetarium i figur, a dwa – do wybijania kwadransów i godzin. (źródło)

  • Zegar sygnalizujący

    zegar, który – oprócz wskazywania czasu na tarczy – sygnalizuje za pomocą dźwięku swoje wskazania w pewnych odstępach czasu. Zegar sygnalizujący może budzić użytkownika ze snu w czasie uprzednio nastawionym, oznajmiać upływający czas co godzinę lub częściej, wygrywać jakąś melodię w pewnych odstępach czasu lub w czasie uprzednio nastawionym. Odpowiednio do tych zadań zegar sygnalizujący może być, budzikiem, zegarem bijącym i kukułkowym, wyposażonym w mechanizm bicia, oraz kurantem i pozytywką.

  • Zegar grający

    zegar wygrywający jakąś melodię w pewnych odstępach czasu, zwykle po wybiciu godziny. Mechanizmem grającym jest kurant dzwonkowy lub kurant fletowy albo pozytywka. W wielkich zegarach grających kołki w walcu kurantowym można przestawiać tak, aż uzyskuje się różne melodie. Nowoczesne zegary grające są wyposażone w kwarcowy mechanizm chodu oraz dwie lub więcej pozytywek, zmieniających się samoczynnie w pewnych odstępach czasu.

  • Zegar fletowy

    zegar będący kurantem fletowym, naśladującym śpiew ptaków lub grę na flecie. Zegar fletowy jest najczęściej zegarem figuralnym, w którym ruchome figury poruszają się podczas wygrywania różnych melodii. Zasada działania zegara fletowego polega na wdmuchiwaniu sprężonego powietrza do piszczałek fletowych.

  • Pozytywka

    kurant grzebykowy stosowany w zabawkach, zegarach i budzikach grających. Mechanizm grający pozytywki składa się z walca kurantowego, zaopatrzonego na obwodzie w szeregi kołków, oraz stalowego grzebienia grającego z wąskimi zębami o różnej długości. Podczas obrotu walca kołki podnoszą odpowiednie zęby grzebienia, które spadając z kołków, drgają i wydają tony melodii.

  • Gwiazda bicia (patrz: Mechanizm bicia - kurant gongowy)

  • Big-Ben

    największy wieżowy zegar londyński, zwany także westminsterskim, wykonany w roku 1859 przez firmę DENT i zainstalowany na wieży parlamentu angielskiego. Jest wyposażony w wychwyt Denisona. Wskazuje czas na czterech szklanych tarczach o średnicy 8 m. Wybija kuranty kwadransowe (melodia westminsterska) na czterech dzwonach o masach od 1000 do 4000 kg oraz godziny na piątym dzwonie o masie 13 500 kg.